احدی، رضا؛ محمدی، شهرام و طغرانگار، حسن (1401). عوامل اجتماعی موثر بر اعتیاد به مواد مخدر صنعتی (مطالعه موردی: شهر زنجان)،
مجله پژوهشهای حقوقی، پیاپی 49، ص 343- 315.
اسدی، سید محمدرضا و پرزور، پرویز (1399). بررسی علل گرایش به مصرف مواد مخدر (اعتیاد) در شهر اردبیل، فصلنامه اعتیاد پژوهی، سال 14، شماره 56، ص 198-169.
افشاری آزاد، سارا؛ حجازی، شیرین و الهویردی، نسیم (1398). بررسی عوامل مؤثر در گرایش به مواد مخدر و روان‌گردانان مراجعه‌کننده به مراکز ترک اعتیاد وابسته به بهزیستی شهر تهران، مجله پرستاری و مامایی، دوره ۱۷، شماره ۱۰، ص 839-826.
امانی، فیروز؛ صادقیه اهری، سعید؛ محمدی، سعداله و اعظمی، احد (1384). الگوی تغییرات مصرف مواد مخدر در بین معتادان مراجعه‌کننده به مرکز ترک اعتیاد در سال‌های 1382-1377، مجله علمی و پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، دوره 5، شماره 3، ص 224-220.
امینیان، اعظم و سید میرزایی، سیدمحمد (1389). بررسی جامعهشناختی فاکتورهای زمینه‌ساز خانواده و مدرسه در گرایش دختران نوجوان به کژ رفتاری جنسی و اعتیاد به مواد مخدر، فصلنامه خانواده پژوهی، سال 6، شماره ۲۳،ص12-25
بحرینی بروجنی، مجید؛ قائد امینی هارونی، غلامرضا؛ سعیدزاده، حمیدرضا و سپهری بروجنی، کبری (1393). بررسی اثربخشی چهار روش آموزش پیشگیری از سو مصرف مواد مخدر بر تغییر نگرش نسبت به اعتیاد و مواد مخدر در دانش آموزان پسر مقطع متوسطه، مجله دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، دوره ۱۶، شماره ۲، ص 51-43.
بخشی، قدیر؛ عشایری، طاها؛ جهان پرور، طاهره و باقری، سمیرا (1402). مطالعه عوامل مؤثر بر اعتیاد زنان، فصلنامه زن و جامعه، دوره 14، شماره 53، ص 112- 91.
برآبادی، باران؛ آقایی، حکیمه و نوحی، شهناز (1397). شناسایی عوامل مؤثر بر گرایش به مواد مخدر در زنان و ارائه مدل با نرم‌افزار PLs، فصلنامه اعتیاد پژوهی، سال 12، شماره 45، ص 245-231.
برجاس، فرحناز؛ گواری، فاطمه؛ محمدعلی زاده، سکینه و حق‌دوست، علی‌اکبر (۱۳۹۰). بررسی نظرات معتادان بستری در مراکز ترک اعتیاد شهر کرمان در مورد عوامل مرتبط در گرایش به استفاده از مواد مخدر در سال 1376-1386، تحقیقات علوم رفتاری، دوره ۹، شماره ۴.
پرنیان، مرتضی(1402). بررسی رابطه وضعیت اقتصادی - اجتماعی خانواده با گرایش به مواد مخدر و میزان تاب آوری سربازان قرارگاه منطقه یکم دریایی ارتش، رساله کارشناسی ارشد،دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر لنگه، گروه روانشناسی
جزایری، علیرضا؛ هژیر، فرهاد؛ پورشهباز، عباس و رضایی، منصور (1383). رابطه اختلالات شخصیت ضداجتماعی و مرز با اعتیاد به مواد مخدر در مردان ۳۵ - 18 سال شهر کرمانشاهی، مجله پژوهشی حکیم، دوره ۷، شماره ۱.
حاجی‌ها، ضحی، بهرامی احسان، هادی و رستمی، رضا (1399). عوامل خانوادگی، اجتماعی و محیطی آشکارساز وسوسه در زنان وابسته به مواد در شهر تهران: یک مطالعه نظریه زمینه‌ای، فصلنامه علمی اعتیاد پژوهی، سال 15، شماره 59، ص 42-11.
حزبیان، حامد(1403). پیشبینی خشونت شغلی بر اساس گرایشهای مذهبی، ویژگی‌های شخصیتی و گرایش به مواد مخدر در بین کارکنان گروه ملی صنایع فولاد، رساله کارشناسی ارشد،دانشگاه پیام نور استان خوزستان، مرکز پیام نور اهواز
حمزه، فرهاد؛ طاهرخانی، مریم و امیرلو، بهناز (1402). بررسی تأثیر مؤلفه‌های اثرگذار در مصرف مواد مخدر نوجوانان دختر شهرقزوین، فصلنامه دانش انتظامی قزوین، دوره 1402، شماره 45، ص 62 – 24.
حیدری، حشمت‌الله؛ شریف مالمیر، محمد؛ کامران، عزیز و بیراموند، نورالدین (1391). بررسی مقایسه‌ای علل سوءمصرف مواد مخدر از دیدگاه معتادان و خانواده آن‌ها (همراه) در مراجعین به مرکز ترک اعتیاد شهرستان خرم‌آباد، مجله تحقیقات نظام سلامت، سال 8، شماره 6.
خدایاری، سعید؛ یونسی، جلیل و فیضی برناجی، آزاده (1394). مدل‌یابی عوامل نگرش نسبت به اعتیاد به مواد مخدر در بین دانشجویان شهر تهران، فصلنامه اعتیاد پژوهی سو مصرف مواد، سال ۱۰، شماره ۳۷.
دبیرخانه ستاد مبارزه با مواد مخدر (1382). آشنایی با مواد مخدر صناعی، تهران: انتشارات دبیرخانه ستاد مبارزه با مواد مخدر ریاست جمهوری.
درشتی، حنانه و رجبلو، جعفر (1399). بررسی عوامل مؤثر در گرایش نوجوانان به مصرف مواد مخدر و راه‌های پیشگیری از آن، دو فصلنامه دانش مبارزه با مواد مخدر، سال 9، شماره 17، ص 64-35.
روشن قیاس، کلثوم؛ مظفری، محمدمهدی؛ احمدی، علی و خدابنده، حسن (1395). بررسی علل گرایش زنان به مواد مخدر و روان‌گردان و روش‌های پیشگیری از اعتیاد آن‌ها در شهر قزوین، دو فصلنامه پژوهشهای انتظامی اجتماعی زنان و خانواده، دوره 5، شماره ۱، ص 12-38.
ریترز، جرج (1392). نظریه‌های جامعهشناسی در دوران معاصر، ترجمه محسن ثلاثی. تهران: نشر علمی.
زرگر، یدالله؛ نجاریان، بهمن و نعامی، عبدالزاهرا (1387). بررسی رابطه ویژه شخصیتی (هیجان خواهی، ابراز وجود، سرسختی روان‌شناختی)، نگرش مذهبی و نگرش زناشویی با آمادگی اعتیاد به مواد مخدر در کارکنان یک سرکت صنعتی در اهواز، مجله علوم تربیتی و روان‌شناختی دانشگاه شهید چمران اهواز، دوره ۳، سال ۱۵، شماره ۱، ص 120-99.
سعادتی، موسی، جعفری، فرشته، غفران خواه، امیر و عشایری، طاها (1401). بررسی جامعهشناختی رابطه بین سرمایه اجتماعی و مصرف مواد اعتیادآور (موردمطالعه: جوانان شهر قزوین)، دو فصلنامه بررسی مسائل اجتماعی ایران، دوره 13، شماره 2،ص 228-209.
سعیدیان، سیدرضا؛ اشرفی‌زاده، ثریا؛ پاک‌سرشت، سیروس و سیاح برگرد، مهدی (1389). تعیین فراوانی سو مصرف مواد افیونی در بیماران با درد مزمن جسمانی به‌عنوان علت اصلی روی آوردن به مواد مخدر مراجعین به مرکز درمان ترک اعتیاد، مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی، سال ۵۴، شماره ۲، ص 93-86.
سلیمانی، اسماعیل؛ کاظم‌زاده، نگین؛ حسینی کتایون و اسکندرپور، بهروز (1400). بررسی عوامل موثر در گرایش زنان به اعتیاد در استان آذربایجان غربی،
فصلنامه اعتیاد پژوهی، پیاپی 62 ، ص 44 – 7.
سلیمی، علی و داوری، محمد (1390). جامعهشناسی کج‌روی. قم: پژوهشکده حوزه و دانشگاه.
صالحی، فریدون (1398). بررسی عوامل مؤثر در گرایش جوانان به مواد مخدر و قرص‌های روان‌گردان در شهر ارومیه، ششمین همایش ملی پژوهشهای مدیریت و علوم انسانی در ایران، تهران،
صدیق سروستانی، رحمتاله (۱۳98). جامعهشناسی انحرافات، تهران: انتشارات سمت.
طباطبایی، سیدموسی؛ نثاری، خلیل و بیابانی، غلامحسین (1389). بررسی مقایسه‌ای جوانان دارای سوءمصرف مواد مخدر صنعتی مراجعه‌کننده به مراکز ترک اعتیاد شهر سمنان و عادی ازنظر اختلالات روانی، فصلنامه مطالعات امنیت اجتماعی، شماره 23، ص 131-119.
عاقبتی،صادق(1403). بررسی علل خانوادگی و اجتماعی گرایش به مواد مخدر در بین دانشجویان دانشگاه های شهر اسفراین، رساله کارشناسی ارشد، دانشگاه پیامنور استان خراسان شمالی، مرکز پیام نور بجنورد
عشایری، طاها و نامیان، فاطمه (1402). هشت پرسش جامعهشناختی جامعه ایرانی، تهران: نشر جامعهشناسان.
عشایری، طاها؛ امین، مریم؛ جهانپرور، طاهره و رقمی، فائزه (1401). رابطه مؤلفه‌های سرمایه اجتماعی با بزهکاری اجتماعی: فراتحلیل پژوهشهای بازه زمانی 1387-1400، فصلنامه مدیریت سرمایه اجتماعی، دوره 9، شماره 4، ص 568-543.
عشایری، طاها؛ جهانپرور، طاهره؛ سوری، مسلم و احمدی، مرضیه (1401). مرور نظام مند مسائل اجتماعی ایران، مجله جامعهشناسی ایران، دوره 22، شماره 3، ص 152 – 120.
علیوردینیا، اکبر (۱۳۸۴). مطالعه جامعهشناختی اعتیاد به مواد مخدر در ایران، فصلنامه علمی و پژوهشی رفاه اجتماعی، سال 5، شماره ۲۰.
علیوردینیا، اکبر؛ شارعپور، محمود و ورمزیار، مهدی (1387). سرمایه اجتماعی خانواده و بزهکاری، مجله پژوهش زنان، شماره 2، ص 132-107.
قایمی، فریده؛ صمصام شریعت، سید محمدرضا؛ وزیری، کیمیا و بلوچی، دلارام (۱۳۸۷). رابطه دیدگاه آگاهی و اثر منابع اطلاع‌رسان در مورد اعتیاد با تمایل به مصرف مواد مخدر از دیدگاه دانشجویان دانشگاه آزاد واحد خوراسگان، همایش ملی اعتیاد.
کمالی، عباس (1395). بررسی تأثیر ساختارهای اجتماعی و فرهنگی بر وقوع جرم در ایران (با تأکید بر نظریه رابرت مرتن)، کنگره بین‌المللی علوم انسانی، مطالعات فرهنگی، تهران،https://civilica.com/doc/561424
کمالی، مریم؛ ابوالحسن، سلامه و فرهود، نغمه (1401). زنان و مجرمین یقه‌سفید: مقایسه جرائم صورتی و یقه سپید در حقوق ایران و نروژ، فصلنامه آموزه‌های فقه و حقوق جزاء، سال 1، شماره 4، ص 82-69.
کوزر، لوئیس و روزنبرگ، برنارد (1398). نظریه‌های بنیادی جامعهشناختی، ترجمه فرهنگ ارشاد، تهران: نشر نی.
گودرزی، سعید و الهدادی، نورالدین(1403). پیشبینی میزان گرایش به مصرف مواد مخدر بر اساس عوامل فرهنگی، اجتماعی و خانوادگی در دانشجویان، فصلنامه اعتیاد پژوهی، شماره 72، ص 137-127
گیدنز، آنتونی (1400). جامعهشناسی. ترجمه منوچهر صبوری. تهران: نشر نی.
گیلی، مسعوده؛ زنگنه مطلق، فیروزه و تقوایی، داوود (1396). پیشبینی گرایش به مواد مخدر بر اساس تنهایی روان‌شناختی و تنظیم شناختی هیجان در بیماران معتاد اقدام به ترک، فصلنامه اعتیاد پژوهی، سال 11، شماره 43، ص 159- 146.
محمدپور لیما، هرمز و محسنی تبریزی، علیرضا (1396). تبیین جامعهشناختی علل و عوامل مؤثر بر گرایش به رفتارهای پرخطر در محیط‌های روستایی استان گیلان،بررسی مسائل اجتماعی ایران، دوره ۸، شماره ۲، ص 207-191
محمدخانی، شهرام؛ یگانه، طیبه و کریمپور، کبری (1394). نقش جهت‌گیری مذهبی وخودمهارگری در پیشبینی آمادگی اعتیاد به مواد مخدر، مجله سلامت و مراقبت، سال ۱۷، شماره ۳، ص 248-259
محمدی احمدآبادی، ناصر و نجفی، زهرا (1398). بررسی عوامل روانی، خانوادگی و اجتماعی مؤثر در عود مجدد معتادان به مواد مخدر در کلینیک‌های ترک اعتیاد شهر یزد در سال 1398، دو فصلنامه دانش مبارزه با مواد مخدر، سال 9، شماره 17، ص 84-65.
محمودی، غفار علی؛ نورمحمدی، حسن؛ عزیزپورفرد، یونس و فرهادی، علی (1394). بررسی علل گرایش به مواد مخدر ازنظر بیماران با تشخیص مسمومیت مواد مخدر و اعتیاد مراجعه‌کننده به بیمارستان‌های آموزشی شهر خرم‌آباد، فصلنامه علمی و پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی لرستان، دوره ۱۷، شماره ۱، ص 55-62
مظفر، حسین؛ ذکریایی، منیژه و ثابتی، مریم (1388). آنومی فرهنگی و اعتیاد به مواد مخدر در بین جوانان ۱۳-۲۸ ساله شهر تهران، پژوهش‌نامه علوم اجتماعی، سال 3، شماره 4، ص 33-54
معصومی، جواد(1403). شناسایی و تحلیل عوامل موثر بر رواج مصرف مواد مخدر در جوامع روستایی دهستان بناب، استان زنجان ، نشریه تحقیقات ترویج و توسعه روستایی، دوره 1، شماره 1، ص 27- 41
مقتدری، شیرین؛ حاجی‌علی زاده، کبری؛ سماوی، عبدالوهاب و امیرفخرایی، آزیتا (1399). بررسی مدل روابط ساختاری بین حمایت اجتماعی و رضایت از زندگی با میانجیگری عزت‌نفس، احساس تنهایی و خودکنترلی در افراد وابسته به مواد مخدر، فصلنامه اعتیاد پژوهی، سال 14، شماره 58، ص 190- 171.
مومبینی، محمدعلی؛ حسین‌زاده، حسین و مومبینی، آزیتا (1398). بررسی عوامل اجتماعی –فرهنگی مؤثر بر گرایش به مصرف مواد مخدر بر مبنای رویکرد کج‌رفتاری (موردمطالعه: جوانان شهر اهواز)، فصلنامه توسعه اجتماعی، دوره 13، شماره 3، ص 228-197.
میرزایی، طیبه؛ راوری، علی؛ حنیفی، نسرین؛ میری، سکینه؛ حق‌دوست اسکویی، سید فاطمه و صدیقه میرزایی خلیل‌آبادی (1389). عوامل مرتبط با عود اعتیاد از دیدگاه مبتلایان به سو مصرف مواد مخدر مراجعه‌کننده به مراکز ترک اعتیاد شهر رفسنجان، نشریه پرستاری ایران، دوره ۲۳، شماره ۶۷، ص 49-58
نمازی، سمیه (1399). پیشبینی گرایش به اعتیاد و اختلالات مرتبط به مواد مخدر در دانشجویان شهر کرمانشاه بر اساس نگرش مذهبی و کیفیت زندگی،
مجله پژوهش در دین و سلامت، دوره ۶، شماره ۲، 72-62
نورمحمدی، عبدالرضا؛ حیدری زروش، معصومه و ادیب منش، افشین (1401). بررسی تأثیر نوع سبک زندگی بر شیوع مواد مخدر صنعتی در بین جوانان شهر کرمانشاه، فصلنامه علمی دانش انتظامی کرمانشاه، دوره 13، شماره 48 ، ص 41 – 27.
نیکبخش، بهرام(1402). سنجش مولفههای جامعهشناختی موثر بر تمایل دانشجویان به مواد مخدر ،فصلنامه پژوهشهای اطلاعاتی و جنایی، سال 18، شماره 2، ص 118-93
ویلیامز، فرانک پی و مک شین، ماری لین (1396). نظریه‌های جرم‌شناسی، ترجمه حمیدرضا ملک محمدی، تهران: میزان.
هرست، هله (1399). کتاب اندیشه اجتماعی گئورگ زیمل، ترجمه شهناز مسمی پرست، تهران: نشر گل‌آذین
Abercrombie. N, Hill. S and Turner. B. S(1988). Dictionary of Sociology, USA: Penguine
Frisby, D & Sayer, D. (1986). Society, London, New York: Tavistock Pub, Ellis Horwood Limited.
Merton, R. k. (1938).Social Structure and Anomie, American Sociological Review,Vol: 3
Shoemaker, D.J. (2010). Theories of Delinquency: An Examination of Xplanations of Delinquent Behavior, 6th Ed, New York: Oxford University Press.
Smith, A. D. & Paternoster, R. (1987). The gender gap in theories of deviance: Issues and evidence, Journal of Research in Crime and Delinquency, No 24, 140-172.
Stockard, J. (2000). Sociology: Discovering Society, Wadsword & Thomson Learning
)