- ازکیا، مصطفی و غفاری، غلام‌رضا (1387) جامعه‌شناسی توسعه، تهران: کیهان
- امین، سمیر (1380) امپریالیسم و جهانی‌شدن، ترجمۀ ناصر زرافشان، تهران: آگه
- بلیکی، نورمن (1387) طراحی پژوهشهای اجتماعی، ترجمۀ حسن چاوشیان، تهران: نی
- بیکر، جی. اس (1382) سرمایۀ اجتماعی و مدیریت، ترجمۀ مهدی الوانی، تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی
- تودارو، مایکل (1368) توسعۀ اقتصادی در جهان سوم، ترجمۀ غلام‌علی فرجادی، تهران: سازمان برنامه و بودجه
- توکل، محمد (1390) جامعه‌شناسی تکنولوژی، تهران: جامعه شناسان
- ذاکر صالحی، غلام‌رضا (1386) «فرا‌تحلیل مطالعات انجام‌شده در زمینۀ جذب نخبگان و پیشگیری از مهاجرت آنان»، مجلۀ جامعه‌شناسی ایران، شمارۀ 29، صص135-113
- شولت، جی. ای (1382) نگاهی موشکافانه بر پدیدۀ جهان شدن، ترجمۀ مسعود کرباسیان، تهران: علمی و فرهنگی
- لوکاس، دیوید و میر، پاول (1384) درآمدی بر مطالعات جمعیتی، ترجمۀ حسین محمودیان، تهران: دانشگاه تهران
- مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور (1384) «طرح مطالعاتی فرار مغزها»، مدیر طرح: دکتر محمد توکل، 374 صفحه.
- نراقی، احسان (1350) جامعه، جوانان، دانشگاه: دیروز، امروز، فردا، تهران: فرانکلین
- نوکاریزی، محسن (1383) «جغرافیای فرار مغزها و تأثیر آن بر جریان اطلاعات»، کتابداری و اطلاع‌رسانی، شمارۀ 27، صص39-26
- واترز، مالکوم (1379) جهانی‌شدن، ترجمۀ اسماعیل مردانی و سیاوش مریدی، تهران: سازمان مدیریت صنعتی
- Borjas, G. (1989) "Economic theory and international migration", International Migration Review, volume 23, pp 144-161
- Colman, J. (1990) Foundation of social theory, Cambridge: Harvard University
- Fan, X. & et al. (2011) "Brain drain and technological relationship between skilled and unskilled labor: brain gain or brain loss?", J Popul Econ, volume 24, pp1359-1368
- Gibbons, M. (2000) "Mode 2 society and the emergence of context-sensitive science", Science and Public, volume 27, pp 159-163
- Gibbons, M. (1994) The new production of knowledge, London: Sage
- Jones, H. (1990) Population Geography, Paul Chapman, London
- Mckey, D. (1969) Geographical mobility and the brain drain: A case study of Aberdeen University graduates, 1860-1960, London: George Allen & Unwin
- Patton, M (1990) Qualitative evaluation and research methods, CA: Sage
- Rosenthal, R. (1991) Meta-analytic procedures for social research, Beverly Hills CA: Sage
- Skeldon, R. (1991) "International migration within and from the east and Southeast Asian region: a review essay", Asian and Pacific Migration Journal, volume 1, pp 19-63
- Tavakol, M. (2011) "Brain drain: problems and solutions", Islamic Perspective, volume 8, pp 161-171
- UN (1998) "Recommendation on statistics of international migration", New York: UN
- Wolf, F. (1986) Meta-analysis: Quantitative methods for research synthesis, Beverly Hills CA: Sage
- www.unesco.org/new/en/social-and-human-sciences/themes/international-migration/projects/skilled-migration-and-brain-drain/
پیوست منابع و مآخذ: لیست مقالات بررسی‌شده در فرا‌تحلیل
- مواردی که علامت * دارد، در فرا‌تحلیل بررسی نشده‌اند (بنگرید به بخش ملاحظات روش‌شناختی مقاله).
- مقالات به‌ترتیب تاریخ انتشار فهرست شده‌اند.
[1] * شاه‌آبادی، ابوالفضل و جامه‌بزرگی، آمنه (1392) «تأثیر آزادی اقتصادی بر مهاجرت نخبگان از کشورهای منتخب VVG به ایالات متحدۀ امریکا»، پژوهش‌نامۀ بازرگانی، شمارۀ 67، صص181-153
[2] شاه‌آبادی، ابوالفضل و دیگران (1391) «تأثیر حمایت از حقوق مالکیت فکری بر مهاجرت نخبگان از کشورهای منتخب در حال توسعه و توسعه‌یافته»، سیاست علم و فنآوری، شمارۀ 17، صص87ـ 98
[3] جباری، علی‌رضا و مردانی، رجا (1391) «تجارت خدمات سلامت در آسیا؛ مهاجرت متخصصین سلامت: چالش‌ها و فرصت‌ها»، مدیریت اطلاعات سلامت، شمارۀ 7، صص1104ـ 1112
[4] * خواجه صالحی، زهره (1391) «مهاجرت نخبگان در عصر جهانی‌شدن اطلاعات و ارتباطات: تحلیلی بر مبنای بررسی تطبیقی ویژگی‌های جامعۀ صنعتی و جامعۀ شبکه‌ای»، مطالعات راهبردی جهانی شدن، شمارۀ 8، صص109ـ 140
[5] * رضایی، پروین و درتاج، فتانه (1391) «بررسی دلایل مهاجرت نخبگان از دیدگاه اعضای هیئت علمی دانشگاه کرمان»، پژوهش در نظام‌های آموزشی، شمارۀ 19، صص166-147
[6] طیبی، سید کمیل و دیگران (1390) «اثر فرار مغزها بر رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه»، پژوهشهای رشد و توسعۀ اقتصادی، شمارۀ 2، صص71ـ 94
[7] عسگری، حشمت‌اله و تقوی، مهدی (1390) «رویکرد نوین به مسئلۀ فرار مغزها و نقش آن در انباشت سرمایۀ انسانی در کشورهای مبدأ»، مجلۀ تحقیقات اقتصادی، شمارۀ 90، صص95ـ 118
[8] شاه‌آبادی، ابوالفضل و پوران، رقیه (1389) «بررسی و محاسبۀ اثر مهاجرت مغزها بر رشد اقتصادی ایران از طریق کانال‌های مستقیم و غیر‌مستقیم»، پژوهش‌نامۀ بازرگانی، شمارۀ 55، صص1ـ 46
[9] قلی‌پور، آرین و روشن‌دل اربطانی، طاهر (1389) «مدیریت استعدادها: کژ کارکردهای رسانه‌های جمعی در تشدید روند مهاجرت نخبگان»، پژوهشهای مدیریت، شمارۀ 8، صص19ـ 35
[10] فلاحی، کیومرث (1389) «مقایسۀ عوامل کششی و رانشی جامعۀ ایران با جوامع پیشرفتۀ صنعتی از نگاه دانش‌آموزان تهرانی»، رفاه اجتماعی، شمارۀ 39، صص310-273
[11] خسروی، کورش و دیگران (1389) «انتقال فنآوری از طریق مدل چرخش مغزها در پارک‌های علم و فنآوری»، رشد فنآوری، شمارۀ 22، صص48ـ 54
[12] آذربایجانی، کریم و دیگران (1388) «عوامل مؤثر بر مهاجرت نیروی کار»، پژوهشهای اقتصادی ایران، شمارۀ 40، صص59ـ 76
[13] مقدس، علی‌اصغر و شرقی، زکیه (1388) «بررسی عوامل برانگیزندۀ گرایش به مهاجرت‌های بین‌المللی جوانان 18ـ 30 ساله شهرهای شیراز و ارسنجان»، مجلۀ جامعه‌شناسی ایران، شمارۀ 1، صص162ـ 190
[14] مرادی، شیما (1388) «فرار پنهانی مغزها: تأثیر فنآوری اطلاعات و ارتباطات بر فرار مغزها»، مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، شمارۀ 2، صص255ـ 274
[15] فکوهی، ناصر و مرضیه ابراهیمی (1388) «دایاسپورای علمی ایرانی و نقش آن در بومی‌سازی علوم اجتماعی در ایران»، مطالعات اجتماعی ایران، شمارۀ 5، صص111ـ 138
[16] ساروخانی، باقر و جهانی دولت‌آباد، اسماعیل (1388) «ساختار روابط انسانی در خانواده و گرایش به مهاجرت نخبگان»، دانش‌نامۀ علوم اجتماعی، شمارۀ 1، صص69ـ 92
[17] نوری حکمت، سمیه و دیگران (1388) «عوامل مؤثر بر مهاجرت نخبگان از دیدگاه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ایران»، گام‌های توسعه در آموزش پزشکی، شمارۀ 2، صص181ـ 184
[18] * علاء‌الدینی، پویا (1388) «مهاجرت نیروی کار متخصص و نیمه‌ماهر ایرانی: وضعیت، نیروهای محرک و آثار»، انجمن جمعیت‌شناسی ایران، شمارۀ 7، صص87ـ 113
[19] فرتوک‌زاده، حمید‌رضا و اشراقی، حسن (1387) «مدل‌سازی دینامیکی پدیدۀ مهاجرت نخبگان و نقش نظام آموزش عالی در آن»، پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، شمارۀ 50، صص139ـ 175
[20] تائب، سعید (1387) «مهاجرت نخبگان: شکست روند توسعه»، فصلنامۀ سیاست خارجی، شمارۀ 85، صص17ـ 38
[21] بیابانی، غلام‌حسین و هادیان‌فر، سید کمال (1387) «مهاجر سرمایۀ انسانی، شهروند جهانی»، جمعیت، شمارۀ 65و66، صص49ـ 64
[22] فلاحی، کیومرث و منوریان، عباس (1387) «بررسی عوامل مهاجرت نخبگان (سرمایه‌های انسانی) و ارائۀ راهبردهای مناسب برای پیشگیری از این پدیده»، دانش و توسعه، شمارۀ 24، صص107ـ 137
[23] عسگری، حشمت‌اله و دیگران (1387) «بررسی علل فرار مغزها از کشورهای در حال توسعه به کشورهای OECD در قالب مدل جاذبه»، اقتصاد مقداری، شمارۀ 2، صص1ـ 22
[24] قلی‌پور، آرین و دیگران (1386) «تأثیر عدالت اجتماعی بر مهاجرت نخبگان»، رهیافت، شمارۀ 40، صص35ـ 45
[25] * ذاکر صالحی، غلام‌رضا (1386) «فرا‌تحلیل مطالعات انجام‌شده در زمینۀ جذب نخبگان و پیشگیری از مهاجرت آنان»، مجلۀ جامعه‌شناسی ایران، شمارۀ 29، صص113ـ 135
[26] محسنی تبریزی، علی‌رضا و عدل، ماندانا (1386) «بررسی عوامل روان‌شناختی اجتماعی مؤثر بر تمایل اعضای هیئت علمی دانشگاه‌های شهر تهران به مهاجرت به خارج»، نامۀ انجمن جمعیت‌شناسی ایران، شمارۀ 4، صص70ـ 98
[27] خواجه‌نوری، بیژن و سروش، مریم (1385) «بررسی عوامل مؤثر بر نگرش جوانان به مهاجرت از کشور (نمونۀ مطالعه‌شده: جوانان شهر شیراز)»، مجلۀ علوم اجتماعی، شمارۀ 7، صص47ـ 81
[28] صالحی عمران، ابراهیم (1385) «بررسی نگرش اعضای هیئت علمی نسبت به علل مهاجرت نخبگان به خارج از کشور»، نامۀ علوم اجتماعی، شمارۀ 28، صص56ـ 81
[29] شاه‌آبادی، ابوالفضل و دیگران (1385) «بررسی عوامل مؤثر بر فرار مغزها (مطالعۀ موردی ایران)»، پژوهش‌نامۀ بازگانی، شمارۀ 39، صص39ـ 82
[30] اسماعیلی، مهدی (1385) «پیرامون مهاجرت نخبگان»، راهبرد توسعه، شمارۀ 5، صص137ـ 182
[31] حاجی‌یوسفی، امیر‌محمد و بهمرد، سمیه (1385) «چرایی مهاجرت نخبگان از ایران پس از پایان جنگ تحمیلی»، پژوهش‌نامۀ علوم سیاسی، شمارۀ 4، صص27ـ 66
[32] ذکایی، سعید (1385) «جوانان، جهانی‌شدن و مهاجرت‌های بین‌المللی: پزوهشی در میان نخبگان جوان»، جامعه‌شناسی ایران، شمارۀ 26، صص41ـ 75
[33] جواهری، فاطمه و سراج‌زاده، سید حسن (1384) «بررسی عوامل مؤثر بر گرایش دانشجوبان به مهاجرت به خارج از کشور»، زبان و ادبیات فارسی، شمارۀ 50و51، صص53ـ 88
[34] علاء‌الدینی، پویا و امامی، یحیی (1384) «جهانی‌شدن، مهاجرت و فقر در ایران»، رفاه اجتماعی، شمارۀ 18، صص169-200
[35] جاودانی، حمید (1384) «بررسی عوامل داخلی تقویت‌کنندۀ فرایند خروج نخبگان علمی از کشور»، فرایند مدیریت و توسعه، شمارۀ 62، صص36ـ 47
[36] صادقی، عباس و افقی، نادر (1384) «نقش دانشگاه‌ها در کاهش مهاجرت نخبگان»، رهیافت، شمارۀ 36، صص22ـ 30
[37] علاء‌الدینی، فرشید و دیگران (1384) «میزان تمایل به مهاجرت و علل آن در پزشکان ایرانی»، مجلۀ پژوهشی حکیم، شمارۀ 3، صص9ـ 15
[38] چلپی، مسعود و رسولی، عباس (1383) «تحلیل تطبیقی فرار مغزها در سطوح خرد و کلان»، پژوهش‌نامۀ علوم انسانی، شمارۀ 41و42، صص13ـ 36
[39] محمدی الموتی، مسعود (1383) «جهانی‌شدن و مهاجرت نخبگان: بررسی تجربۀ ایران»، رفاه اجتماعی، شمارۀ 15، صص209ـ 232
[40] سید میرزایی، محمد (1383) «نگاهی به پدیدۀ فرار مغزها»، نامۀ پژوهش فرهنگی، شمارۀ 9، صص81ـ 97
[41] قانعی راد، محمد امین (1383) «توسعۀ ناموزون آموزش عالی، بیکاری دانش‌آموختگان و مهاجرت نخبگان»، رفاه اجتماعی، شمارۀ 15، صص167ـ 208
[42] نوکاریزی، محسن (1383) «جغرافیای فرار مغزها و تأثیر آن بر جریان اطلاعات»، کتابداری و اطلاع‌رسانی، شمارۀ 27، صص26ـ 39
[43] قانعی راد، محمد‌امین (1381) «نهادینه‌شدن علم، نگهداری و استقرار مغزها»، رهیافت، شمارۀ 28، صص71ـ 86
[44] ابراهیمی، یزدان (1381) «بررسی عوامل اقتصادی مؤثر بر تمایل دانشجویان رشته‌های برق و کامپیوتر به مهاجرت»، پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، شمارۀ 23و24، صص75ـ 96
[45] مردیها، سید مرتضی (1381) «نخبگان میان وطن‌گرایی و جهان‌گرایی»، پژوهش حقوق عمومی، شمارۀ 6، صص109ـ 130
[46] خلیلی، رضا (1381) «مهاجرت نخبگان: پدیده‌ای اجتماعی یا موضوع امنیت ملی»، مطالعات راهبردی، شمارۀ 16، صص423ـ 442
[47] * زارع، بیژن (1381) «فرار مغزها: علل و راهکارها»، پژوهشهای تربیتی، شمارۀ 2، صص95ـ 140
[48] مجتهدزاده، پیروز (1380) «فرار مغزها: چیستی، چرایی و چگونگی»، فصلنامۀ مطالعات راهبردی، شمارۀ 4، صص653ـ 660
[49] خلیلی، رضا (1380) «مهاجرت نخبگان در عصر اطلاعات: بازاندیشی در فرصت‌ها، تهدیدها و راهکارها»، مطالعات راهبردی، شمارۀ 14، صص573ـ 593
[50] علی‌آبادی، علی (1380) «فرار مغزها در عصر جهانی‌شدن»، مطالعات راهبردی، شمارۀ 14، صص595ـ 610
[51] خضری، محمد (1380) «دلایل و پیامدهای اقتصادی فرار مغزها»، مطالعات راهبردی، شمارۀ 14، صص547ـ 572
)