The problem of solidarity in Iran's multi-ethnic society: a synthesis of existing studies

Document Type : Research Paper

Author

Associate Professor of Sociology at Kurdistan University and researcher at Kurdistan Studies Institute

10.22059/ijsp.2022.90393

Abstract

Considering the importance of solidarity as a theoretical and political structure and its connection with social harmony, acceptability and political legitimacy, the present research has conceptualized and formulated the problem of solidarity in the context of Iran's multi-ethnic society through the mediation of existing studies. . In the current research, the hybrid method has been used. The sample and statistical population of the research includes selected qualitative studies that have investigated the issue of solidarity and its dimensions in Iran from different aspects and perspectives in the period from 1372 to 1398. After searching in different databases, 500 related articles, books and research reports were identified and finally 54 sources were selected to perform the meta-combination method. Based on the synthesis of studies, solidarity in the multi-ethnic society of Iran has found a problematic situation. The results of the research confirm that the coordinates of solidarity in Iranian society are based on structural contexts and conditions. The main field in which the issue of solidarity in Iran should be established is the acceptance of a reality called "reliability and stability of cultural diversity". Based on the meta-combination of studies, the coordinates of solidarity in Iran's multi-ethnic society, due to "intercultural affinities", "disruption and non-inclusion in ethnic policies", "instability and imbalance of development", "inefficiency of ethnic political management" and "identification disorder". In the meantime, "cultural globalization", "taking role models from ethnic elites", "geopolitics of ethnic areas and transnational interventions" and "ethnic extension" are considered as intervening conditions. Despite the fact that ethnic and religious diversity is recognized as a central sign in the constitution, with this definition, political agents have sometimes resorted to strategies that social suffering and extroversion has formed in ethnic communities.

Keywords

References

  • احمدی، حمید (1378). قومیت و قوم گرایی در ایران. تهران: نی.
  • اسدی، ثریا (1396). واکاوی حمایت از اقلیت­های مذهبی در نظام بین الملل حقوق بشر و نظام حقوقی ایران. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشکده حقوق و علوم سیاسی.
  • استراوس، آنسلم و کوربین، ژولیت (1385). اصول روش تحقیق کیفی: نظریه مبنایی، رویه‌‌ها و روش‌‌ها. ترجمه بیوک محمدی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  • اسمعیلی، محمد (1390). بررسی نقش تنوع مذهب و قومیت‌ها در امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران مطالعه موردی قومیت‌های غرب ایران با تاکید بر اقوام ترک و کرد. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار.
  • باقری، مهدیه و همکاران (1397). مسئله تعامل اجتماعی در جامعه ایران؛ بازکاوی مشکلات تعامل در مجموعه مقالات گزارش وضعیت اجتماعی ایران. مسائل اجتماعی، 10 (1): 80-53.
  • بشیریه، حسین (1374). جامعه­شناسی سیاسی؛ نقش نیروهای اجتماعی در زندگی سیاسی. تهران: نی.
  • بلالی، اسماعیل. (1384). عوامل ساختاری مؤثر بر تحریم اجتماعی اقوام در ایران: مطالعه کُردها و ترک­ها. رساله دکتری. دانشگاه تربیت مدرس.
  • بهشتی، سیدصمد و حقمرادی، محمد (1396). احساس تعلق به ایران در میان اقوام ایرانی، جامعه­شناسی کاربردی، 28 (3): 40-25.
  • بیگلری، قهرمان (1392). بررسی روابط تشیع و تسنن در مناطق کردستان. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشکده الهیات و معارف اسلامی. دانشگاه قم.
  • پاتنام، رابرت (1380). دموکراسی و سنت­های مدنی. ترجمه محمد تقی دلفروز، تهران: روزنامه سلام.
  • پاتنام، رابرت (1384). جامعه برخوردار، سرمایه اجتماعی زندگی عمومی. در کیان تاجبخش، سرمایه اجتماعی، اعتماد، دموکراسی و توسعه. ترجمه افشین خاکباز و حسن پویان، تهران: شیرازه.
  • ترابی، یوسف و یوسفعلی، مجیدی (1393). مدیریت شکاف­های قومی در کردستان جمهوری اسلامی ایران، پژوهشهای راهبردی سیاست، 3 (11): 29-9.
  • توکلی، خالد (1379). کردستان و دوم خرداد. تهران: فکرنو.
  • جلایی­پور، حمیدرضا (1385). فراز و فرود جنبش کُردی. تهران: انتشارات لوح قلم.
  • جعفری، محمد (1398). تأثیر توسعه متوازن بر همگرایی ملی در مناطق مرزی، مطالعات ملی، 20 (80): 49-25.
  • چلبی، مسعود (1378). هویت قومی و رابطه آن با هویت ملی در ایران. تهران: دفتر امور اجتماعی وزارت کشور.
  • حافظ­نیا، محمدرضا (1386). تأثیر خودگردانی کُردهای شمال عراق بر کشورهای همسایه، تحقیقات جغرافیایی، دوره21 (4): 36-5.
  • حسنی، قاسم (1389). بررسی بیگانگی سیاسی و اجتماعی با مشارکت سیاسی و اجتماعی دانشجویان دانشگاه های دولتی شهر تهران، علوم اجتماعی، پیاپی50: 170-129.
  • حسینی، سیدفرهاد (1389). بررسی تاثیرگذاری توسعه گردشگری قومی بر موضوعات فرهنگی- اجتماعی جامعه: مورد مطالعه روستاهای هدف گردشگری استان کرمانشاه. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشکده امور اقتصادی، دانشگاه تربیت مدرس.
  • حیدری، جهانگیر ( 1391). نقش مدیریت سیاسی همگرایی و واگرایی اقوام (مطالعه موردی: قوم کُرد). پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی دانشگاه فردوسی مشهد .
  • خالق پناه، کمال و سنایی، علی (1399). مدرنیته و صورت‌بندی گفتمانی سیاست فرهنگی: تحلیل گفتمان سیاست فرهنگی دولتی در ایران (1285 هـ. ش. تا به امروز)، جامعه­شناسی کاربردی، 31 (3): 74-57.
  • خانی، صغری (1390). بررسی عوامل موثر بر واگرایی اقوام کرد ایرانی (مطالعه موردی استان کردستان). پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
  • دورکیم، امیل (1381). تقسیم کار اجتماعی. ترجمه باقر پرهام، تهران: نشر مرکز.
  • رابودان، پگاه (1395). سیاستگذاری زبانی و زندگی روزمره دانشجویان (مورد دانشجویان ترک و کُرد دانشگاه تهران)، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علم و فرهنگ تهران.
  • رحمانی، هادی (1396). بررسی جامعه­شناختی تأثیر جهانی شدن بر هویت قومی کُردهای ایران (مطالعه موردی: کُردهای شهرستان بانه). پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه مازندران.
  • رضایی، محمدی (1390). مقایسه سیاست ملت­سازی جمهوری اسلامی ایران در دوران سازندگی اصلاحات. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه مازندران.
  • رجب نسب، حمید (1380). توسعه و همبستگی ملّی در ایران. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تهران.
  • رضایی، سبحان و همکاران (1398). همگرایی ملّی در میان دانشجویان کرد و بلوچ ایرانی: فراتحلیل و مرور نظام­مند، رفاه اجتماعی، 19 (75): 250-203.
  • سراج زاده، سیدحسین، قادرزاده، امید و رحمانی، جمیل (1393). مطالعه کیفی مذهب و قوم­گرایی در میان کُردهای شیعه و سنی، جامعه­شناسی ایران، 15 (4): 29-3.
  • سلیمی سبحان، محمدرضا، حیدری، جهانگیر و نیکجو، ایرج (1395). بررسی و تحلیلِ تاریخی عوامل مؤثر بر همگرایی و واگرایی اقوام ایرانی (نمونه پژوهی: قوم کُرد)، مطالعات تاریخ انتظامی، 3 (8): 98-75.
  • سیدامامی، کاووس (1385). قومیت از منظر سیاست­های هویت، دانش سیاسی، 3: 165-143.
  • صالحی امیری، سیدرضا (1385). مدیریت منازعات قومی در ایران: نقد الگوهای موجود و ارائه الگوی مطلوب. تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک.
  • صمصامی، محمد (1395). بررسی مدیریت اخبار اهل سنت در سیمای استان سیستان و بلوچستان و کردستان و ارائه الگوی خبری. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه سوره.
  • طالبی، ابوتراب و عیوضی، یاور (1392). هویت­طلبی قومی در فضای مجازی، برنامه­ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، شماره 16: 172-135.
  • ظهرابی، امیر (1389). بررسی رابطه بین میزان گرایش به هویت ملی و قومی در بین کردها. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه مازندران.
  • عبدی فتح‌آباد، عطاءاله (1389). بررسی سیاست­های قومی در کشورهای چندقومی و ارائه الگوی بهینه. رساله دکتری. دانشگاه تربیت مدرس.
  • عبداللهی، محمد و حسین­بر، عثمان (1381). گرایش دانشجویان بلوچ به هویت ملی در ایران، جامعه­شناسی ایران، پیاپی 4: 126-101.
  • فرهادی، محمد و کاظمی، علی (1392). توسعه اقتصادی اجتماعی، قومیت و مشارکت سیاسی، مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 4 (8): 597-571.
  • عاملی، زهرا (1397). میزان احساس نابرابری قومی و پیامدهای آن در دو قوم ترک و کرد در ایران. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید بهشتی.
  • غلامی شکارسرائی، محمدرضا (1391). عوامل سیاسی موثر بر همبستگی ملّی در بین قومیت­های ایران. رساله دکتری جامعه شناسی. دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبائی.
  • فکوهی، ناصر و آموسی مجنون (1388). هویت ملی و هویت قومی در کُردستان ایران (مطالعه موردی معیشت اقتصادی و تعلق­های هویتی نزد جوانان شاغل در اقتصاد غیر رسمی پیرانشهر)، پژوهش جوانان، فرهنگ و جامعه، 2: 75-49.
  • فیلد، جان (1388). سرمایه اجتماعی. ترجمه غلامرضا غفاری و حسین غفاری، تهران: کویر.
  • قاسمی، علی اصغر (1393). آسیب­شناسی شکاف­های اجتماعی و ارائه راهبردهایی برای تقویت همبستگی ملّی، راهبرد، 23 (71): 77-47.
  • قادرزاده، امید، محمدپور، احمد و قادری، امید (1390). برساخت اجتماعی پدیده تجارت مرزی در شهرستان مریوان : ارائه یک نظریه زمینه­ای، برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، 9: 81-35.
  • قادرزاده، امید و محمدزاده، حسین (1397). مطالعه پیمایشی هویت‌طلبی قومی و سیاسی‌شدن قومیت کُردهای ایران، پژوهش‌‌های راهبردی مسائل اجتماعی ایران، 20 (1): 42-19.
  • قادرزاده، امید و کریمی، ایوب (1398). مشکله­ی هویت در سازمان‌های مردم‌نهاد: مطالعه­ی کیفی فعالان مدنی، بررسی مسائل اجتماعی دانشگاه تهران، 10 (2): 129-103.
  • قربانی، فرهاد (1398). تأثیر جهانی­شدن بر تنوع گروه­های مرجع در میان دانشجویان دانشگاه پیام­نور سنندج. دانشگاه پیام­نور استان کردستان.
  • قیصری، نوراالله (1383). طرح پژوهشی قومیت عرب خوزستان و هویت ملی ایران. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
  • کاردان، اکبر (1398). جرم­انگاری تبعیض قومی و مذهبی در حقوق موضوعه ایران. پایان­نامه کارشناسی ارشد. واحد صفادشت، دانشگاه آزاد اسلامی.
  • کاستلز، مانوئل (1380). عصر اطلاعات، قدرت هویت. ترجمه حسن چاوشیان. تهران: طرح نو
  • کاویانی، محمد (1392). ژئوپلتیک رسانه‌ای و تاثیر آن بر همگرایی اقوام؛ مطالعه موردی: سیمای جمهوری اسلامی ایران. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، مجتمع دانشگاهی ولیعصر.
  • گل­احمدی، حسن (1389). بررسی نقش نشریات استان کردستان در همگرایی ملی. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکده علوم اجتماعی.
  • گل محمدی، احمد (1386). جهانی شدن، فرهنگ، هویت. تهران: نی.
  • محمدزاده، حسین (1390 )، انواع قوم­گرایی در میان کردهای ایران. رساله دکترای جامعه­شناسی. دانشگاه علامه طباطبائی.
  • مفرد، امیرعباس (1391). بررسی عوامل موثر و تأثیر گذار در همگرایی قومیت‌ها (با تأکید بر ساختار امنیت کشور ایران). پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی ‌واحد گرمسار.                        
  • مقصودی، مجتبی (1385). مشارکت انتخاباتی اقوام در ایران. بررسی موردی؛ انتخابات ریاست جمهوری، مطالعات ملی، 7 (4): 111-83.
  • مقصودی، مجتبی و دربندی، انوشه (1391). بررسی سیاست­های قومی جمهوری اسلامی ایران در قبال کردها در دولت اصلاحات (2006-1998)، پژوهشنامه علوم سیاسی، 7 (4): 178-155.
  • مقصودی، مجتبی (1380). تحولات قومی در ایران؛ علل و زمینه­ها. تهران: نشرآذین.
  • منصوری، حسین (1390). نقش توریسم محلی بر همبستگی ملی (مطالعه موردی شهرستان‌ بانه). پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس.
  • محمدزاده، حسین (1380). تأثیر سانترالیسم بر فعال شدن شکاف قومی در میان اکراد ایران. پایان­نامه کارشناسی ارشد جامعه شناسی. دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی.
  • محمدزاده، حسین و خانی، سعید (1397). زمینه‌های تاریخی و اجتماعی مؤثر بر شکاف قومی در ایران، مجله مطالعات اجتماعی ایران، دوره 12، 3 (اولین ویژه نامه کردستان): 147-125.
  • مرکز بررسی­های استراتژیک (1395). مسئله‌شناسی راهبردی توسعه در استان کردستان، تهران: ریاست جمهوری.
  • مرکز بررسی­های استراتژیک (1395). مسئله‌شناسی راهبردی توسعه در سیستان و بلوچستان، تهران: ریاست جمهوری.
  • مرکز بررسی­های استراتژیک (1396). مسئله‌شناسی راهبردی توسعه در استان خوزستان، تهران: ریاست جمهوری.
  • مرکز بررسی­های استراتژیک (1395). مسئله‌شناسی راهبردی توسعه در استان آذربایجان غربی، تهران: ریاست جمهوری.
  • میرزایی، محمدباقر (1396). فرَق و مذاهب اسلامی در غرب کشور (استان­های کرمانشاه و کُردستان) و سیاست فرهنگی نظام جمهوری اسلامی ایران. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه بین‌المللی امام رضا علیه‌السلام.
  • نادری، احمد و همکاران (1397). تاملی در آرایش نیروهای اجتماعی و تحول گفتمان­های هویت قومی در بلوچستان ایران، تحقیقات فرهنگی ایران، سال 11، شماره 3: 102-69.
  • نواح، عبدالرضا (1383). قوم عرب، واگرایی یا همگرایی. اهـواز: اداره کـل فرهنـگ و ارشـاد اسلامی استان خوزستان.
  • نواح، عبدالرضا و حیدری، خیری (1395). بررسی هویت قومی و تأثیر آن بر احساس طرد اجتماعی (موردمطالعه: عرب­های شهر اهواز)، راهبرد اجتماعی فرهنگی، سال5، شماره18: 84-59.
  • وزارت کشور (1394). سنجش سرمایه اجتماعی گزارش کشوری. تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
  • هوشمند، احسان و فرهادی، محمد (1387). تحلیل گفتمان نشریات دانشجویی قوم­گرا. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.

 

  • Beck ,C. (2002). Mothering Multiples: a Meta-synthesis of the Qualitative Research. MCN. The American journal of maternal/chid nursing, 28 ( 2): 93-99.
  • Bench, S. and Day, T. (2010). The User Experience of Critical Care Discharges: A Meta– Synthesis of Qualitative Research. International Journal of Nursing Studies,47 (4): 487 - 499.
  • Bollen, Kenneth and Rick H. Hoyle. (1990). "Perceived Cohesion: A Conceptual and Empirical Examination. " Social Forces, 69: 479-504.
  • Bourdieu ,P. (1996) The Rule of The Art: Genesis and Structure of the Literary Field , Cambridge: Polity Press.
  • Doreian, Patrick and Thomas Fararo. (1998). The Problem of Solidarity: Theories and Models. Amsterdam The Netherlands: Gordon and Breach Publishers.
  • Entessar, N. (1992). Kurdish Ethnonationalism ,The United States of America: Lynne Rienner Publishers.

-         Gurr,T. and Scarritt,J. R. (1989). "Minorities at Risk : A Global Survey". Human Rights Quarterly,no3.

  • Honneth, A. (2004). Recognition and Justice: Outline of a Plural Theory of Justice. Acta Sociologica. 4: 351-364 .

-         -Hechter,M. (1975). Internal Colonialism: The Celtic Fringe in British Nional Development,1536-1966, London and Henley: Routledge &Kegan Paul.

-         -Hechter,M. and etal. (2000) " Nationalism and Direct Rule" in Delanty,G and Kumar,K (eds). , Hanbook of Nations and Nationalism. London: Sage.

  • Kanter, Rosabeth M. (1968). "Commitment and Social Organization: A Study of Commitment Mechanisms in Utopian Communities. " American Sociological Review : 499-517.
  • Moody, James; R. White, Douglas. (2003). "Structural Cohesion and Embeddedness: A Hierarchical Concept of Social Groups ". American Sociological Review. 68 (1): 103-127.
  • Putnam, Robert D. , Robert Leonardi, and Raffaella Y. Nanetti. (1993). Making Democracy Work: Civic Traditions in Modern Italy. Princeton: Princeton University Press.
  • Paxton, Pamela (1999). "Is Social Capital Declining in the United States? A Multiple Indicator Assessment. " American Journal of Sociology 105: 88-127.
Journal of Social Problems of Iran
Volume 13, Issue 1
September 2022
Pages 5-42

Files

Share

How to cite

Statistics