Historical developments of social policy in the municipality

Document Type : Research Paper

Author

Faculty of Social Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran

10.22059/ijsp.2023.92825

Abstract

The history of social policy in Iran is primarily focused on events related to laws and the establishment of social insurance organizations. Paying attention to the municipality as an active institution in the history of social policy can provide a more multi-faceted and long-standing narrative of social policy in Iran.
The purpose of this study is to highlight this issue, and identify changes in the direction of municipal social policy with an emphasis on Tehran Municipality. The conceptual approach of this research is based on Marshall's citizenship rights model. The research method is historical analysis based on historical documents available in this field included official documents containing information about the municipality (from 1908 to the end of the 2010s).
The research findings indicate that the period under study can be divided into five different periods, in which social policy has been distinct in these periods: First period: Mashruteh heritage (from the first national parliament to the end of the sixth parliament); Second period: Continuation of welfare services while initial hopes are fading (from the beginning of the seventh parliament to the end of the 1950s); Third period: Urban services dominance and social services retreat (1960s until the Islamic Revolution in 1979); Fourth period: leaving the field of social policy (from the beginning of the Islamic Republic system to early 1990s); and Fifth period: Return to the field of social policy (from mid-1990s to end of 2010s).
The research results interact with other theoretical approaches testify that immediately after stabilizing political rights in Iran, social rights have been crystallized but with weakening political rights, social services have not decreased but have been at the service of state-building.

Keywords


  • بلیک‌مور، کن (1385)، مقدمه‌ای بر سیاست‌گذاری اجتماعی، ترجمه علی‌اصغر سعیدی و سعید صادقی، تهران: موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی.

    بیگی، حسینعلی (1392) «بررسی مؤلفه های مهم توسعه شهر تهران در عصر قاجار (نمونه موردی بلدیه تهران)»، تاریخ نو، پاییز و زمستان 1392، شماره 6.

    بیطرفان، محمد (1395) مدیریت شهری نوین در ایران؛ تجربه انجمن‌های بلدی در دوره مشروطیت، تهران: نشر تاریخ ایران.

    تاج مزینانی، علی‌اکبر و حامد، مهدیه (1394) «جایگاه شهرداری در اعمال سیاست اجتماعی محلی در متن قوانین شهرداری (مقاله موردی شهرداری تهران)»، مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، دوره چهارم، تابستان 1394، شماره 2 (پیاپی 14).

    ترابی فارسانی، سهیلا و ابراهیمی، مرتضی (1393) «بلدیه و بهداشت عمومی»، تاریخ اسلام و ایران، زمستان 1393، شماره 114.

    جلالی، عباس (1396) بازخوانی یک سده اسناد بلدی، تهران: آوای دانش‌گستر.

    دوره 1 مجلس شورای ملی (1390)، مشروح مذاکرات دوره اول مجلس شورای ملی، در لوح فشرده مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی و اسلامی، تهران: مجلس شورای اسلامی.

    دوره 11 مجلس شورای ملی (1390)، مشروح مذاکرات دوره یازدهم مجلس شورای ملی، در لوح فشرده مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی و اسلامی، تهران: مجلس شورای اسلامی.

    دوره 12 مجلس شورای ملی (1390)، مشروح مذاکرات دوره دوازدهم مجلس شورای ملی، در لوح فشرده مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی و اسلامی، تهران: مجلس شورای اسلامی.

    دوره 13 مجلس شورای ملی (1390)، مشروح مذاکرات دوره سیزدهم مجلس شورای ملی، در لوح فشرده مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی و اسلامی، تهران: مجلس شورای اسلامی.

    دوره 15 مجلس شورای ملی (1390)، مشروح مذاکرات دوره پانزدهم مجلس شورای ملی، در لوح فشرده مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی و اسلامی، تهران: مجلس شورای اسلامی.

    دوره 21 مجلس شورای ملی (1390)، مشروح مذاکرات دوره بیست‌ویکم مجلس شورای ملی، در لوح فشرده مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی و اسلامی، تهران: مجلس شورای اسلامی.

    رایلی، دنیس (1390) درآمدی بر فهم جامعه مدرن: اشکال سیاسی و اقتصادی مدرنیته: شهروندی و دولت رفاه، ترجمه ژیلا ابراهیمی، تهران: نشر آگه.

    رشید، جمال؛ هزارجریبی، جعفر و تاج‌مزینانی، علی‌اکبر (1400) نقش‌آفرینی بلدیه در میدان سیاستگذاری اجتماعی شهری در ایران؛ از انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی، توسعه محلی، دوره 13، شماره پیاپی 25، بهار و تابستان 1400، صفحه 67-91.

    فیتزپتریک، تونی (1381)،  نظریه رفاه: سیاست اجتماعی چیست، ترجمه هرمز همایون‌پور، تهران: موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی.

    مجله بلدیه ( 1307) خلاصه راپرت اقدامات صحیحیه، مجله بلدیه، فروردین 1307، شماره 6.

    مرکز پژوهش‌های مجلس (1384- الف)، آشنایی با تاریخ مجالس قانونگذاری در ایران (دوره دوم  ۲۴ آبان ۱۲۸۸ تا ۳ دی ۱۲۹۰ خ)، شهریور ماه ١٣٨۴، تهران: گروه مطالعات بنیادین حکومتی.

    مرکز پژوهش‌های مجلس (1384- ب)، آشنایی با تاریخ مجالس قانونگذاری در ایران (دوره چهارم  اول تیر ۱۳۰۰ تا ۳۰ خرداد ۱۳۰۲ ش)، آبان ماه ١٣٨۴، تهران: گروه مطالعات بنیادین حکومتی.

    معاونت خدمات مدیریت و اطلاع‌رسانی دفتر رئیس‌جمهور، (1380)، اسنادی از انجمن‌های بلدی، تجار و اصناف (1300-1320)، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

    نش، کیت (1394)، جامعه‌شناسی سیاسی معاصر، ترجمه محمدتقی دلفروز، تهران: نشر کویر.

    نادرنژاد، پروانه (1390) «پیدایش و تحول بلدیه (شهرداری‌ها) پس از مشروطه»، پژوهش تاریخ، تابستان 1390، شماره 3.

    نیل فاز، مریم (1388) «وظایف بلدیه»، پیام بهارستان، تابستان 1388، شماره 4.

    ططری، علی (1388) «نخستین گزارش بلدیه تهران»، پیام بهارستان، زمستان 1388، شماره 6.

    کارشناس، مسعود و مقدم،  ولنتناین (1391) سیاست‌گذاری اجتماعی در خاورمیانه: پویایی‌های اقتصادی، سیاسی و جنسیتی، ترجمه علی اکبر تاج مزینانی و همکاران، تهران: دانشگاه امام صادق.

    هریس، کوان (1398)، انقلاب اجتماعی، ترجمه محمدرضا فدایی، تهران: نشر شیرازه.

     

    Mackert, J. & Turner, B. (2017), The Transformation of Citizenship, Volume 1: Political Economy, New York: Routledge.

    Turner, B. (2001) Religion and Modern Society: Citizenship, Secularization and the State, New York: Cambridge University Press.

     

    مصوبات و قوانین مورد استناد:

    • قانون اساسی (مصوب 1358)
    • قانون بلدیه (مصوب 1286)
    • قانون تشکیل شهرداری‌ها و انجمن شهرها و قصبات (مصوب 4/5/1328)
    • لایحه قانونی شهرداری دولت مصدق (مصوب 08/11/1331)
    • قانون شهرداری (مصوب 11/4//1334)
    • قانون بودجه اصلاحی سال 1352 و بودجه سال 1353 کل کشور(مصوب 1352)
    • «تشکیلات جامع معاونت امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران و سازمان‌های وابسته به آن» (مصوب 30/9/1379)
    • ارجاع بودجه هفت شرکت و یک سازمان شهرداری تهران به کمیسیون اقتصادی برنامه، بودجه و امور حقوقی شورا، (مصوب 16/7/1380)
    • مصوبه «ساماندهی سازمان‌ها و شرکت‌های وابسته به شهرداری تهران» (اصلاحی 15/10/1388).
    • اساسنامه «سازمان رفاه، خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران» (مصوب 19/5/ 1389)
    • مصوبه «الزام شهرداری تهران جهت شناسایی و جمع‌آوری بی‌خانمان‌ها و متکدیان در سطح شهر تهران و تحویل آن‌ها به مراکز نگهداری موقت» (مصوب 22/7/1382)
    • شهر دوستدار کودک (مصوب 20/2/1388)
    • استفاده از ظرفیت همکاری و مشارکت‌های شهرداری تهران در پیش‌گیری و کاهش آسیب‌های اجتماعی شهر تهران (مصوب 1/8/1390)
    • شهر دوستدار سالمند (مصوب 23/8/1391)
    • طرح حمایت از بنیاد خانواده (مصوب 1/12/1391)
    • قانون نوسازی و عمران شهری (مصوب 7/9/1347)