امروزه مصرف انرژی به یکی از مسائل مهم اجتماعی تبدیل شده و برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری برای ترغیب مردم به‌منظور مصرف بهینۀ آن، مشترکین را در یک دوراهی اجتماعی (ترجیحات شخصی در برابر اولویت‌های اجتماعی)، قرار داده است. هدف از انجام این تحقیق، بررسی گرایش‌ها (دگرگرایانه/ خودخواهانه) به‌عنوان یک نوع دوراهی اجتماعی مشترکین خانگی در مصرف گاز و شناسایی عوامل اجتماعی مؤثر بر آن است. پس از مرور ادبیات تحقیق و مفاهیم مربوط به دوراهی اجتماعی، فرضیه‌ها تعریف شدند. رویکرد این تحقیق کمّی بوده و از روش پیمایش برای انجام آن استفاده شد. ابزار گرداوری داده‌ها، پرسشنامۀ محقق‌ساخته است و به منظور بررسی روایی از اعتبار صوری و برای سنجش پایایی پرسشنامه از ضریب آلفا کرونباخ استفاده شده است. جامعۀ آماری، مشترکین خانگی استان مازندران بودند که با نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی، تعداد 510 نفر از آن‌ها به‌عنوان نمونۀ آماری انتخاب شدند. یافته‌های تحقیق نشان داد مصرف گاز توسط مشترکین خانگی تا حد زیادی همسو با منافع جمعی است. علاوه بر این، نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان داد ارزشهای محیط‌زیستی، اعتماد نهادی، هنجارهای اجتماعی و خودکارآمدی بیشترین تأثیر را بر گرایش‌های دیگرخواهانه در مصرف گاز داشته‌اند. بدین ترتیب، در سطح جامعۀ محلی، افراد در دوراهی اجتماعی (ترجیحات فردی/ اولویت‌های جمعی)، تحت تأثیر عوامل پیش‌گفته، منافع جمعی را ترجیح دادند.
Caruso, G. , Colantonio, E. , Gattone, S. A. (2020). Relationship between renewable energy consumption, social factors and health: A panel vector auto regression analysis of a cluster of 12 EU countries, Sustainability, 12, 2915, http://dx. doi. org/10. 3390/su12072915.
Dawes, R. M. (1980). Social dilemmas, Rev. Psychol, No. 31: 169-193
EmamGholi, L. (2018). Sociological Analysis of Environmental Lifestyle, PhD Thesis, Supervisor: Dr. Sadegh Salehi, Faculty of Humanities and Social Sciences, Mazandaran University. (in Persian)
Fuerst, F. , Kavarnou, D. , Singh, R. , and Adan, H. (2020). Determinants of energy consumption and exposure to energy price risk: a UK study, Z Immobilienökonomie, Vol. 6: 65-80.
Gao,W. , Long, W. , Ren, J. & Ojima, T. (2002) Energy Consumption and its Impact on Environment in Shanghai, China, Journal of Asian Architecture and Building Engineering, 1:1, 151-155, DOI: 10. 3130/jaabe. 1. 151 To link to this article: https://doi. org/10. 3130/jaabe. 1. 151
Gifford, R. (2011). The dragons of inaction; Psychological barriers that limit climate change mitigation and adaptation , American psychologist, 66 (4): 290- 302.
Gupta, S and Ogden, D. T. (2009). To buy or not to buy? A social dilemma perspective on green buying, Journal of Consumer Marketing, 26/6 (2009): 376-391.
Islamic Consultative Assembly Research Center (2019). Investigating natural gas consumption in the domestic sector, https://iranthinktanks. com/study-of-natural-gas (2021/7/5) (in Persian)
Javadi yeghane, M. R. , & Hashemi, Z. (2001). Conflict of individual and collective interest (social dilemma) and the factors affecting it, Letter of Social Science, 7 (5): 656-667. (in Persian)
Jafarnia, G. (2020). Investigating the impact of social capital on citizens' environmental behaviors (Case study: City Bushehr), Journal of Regional Planning, 10 (37): 141-150. (in Persian)
Karimzadeh, S. (2010). Study of consumption ethics with a combined approach, Doctoral dissertation, supervisor: Dr. Hossein Bani Fatemeh, Faculty of Humanities and Social Sciences, University of Tabriz (in Persian)
Kwame Yeboah, F. , and Kaplowitz, M. D. (2016). Explaining energy conservation and environmental citizenship behaviors using the value-belief-norm framework, Human Ecology Review, 22 (2): 137-160.
Lorenzoni, I. ; Nicholson-Cole, S. ; Whitmarsh, L. Barriers perceived to engaging with climate change among the UK public and their policy implications. Global Environ. Change, 2007 (17): 445–459.
Marshal, G. A. , & Taniguchi, H. (2018). Trust, political orientation, and environmental behavior, Environmental Politics, 27 (4): 1-26. DOI: 10. 1080/09644016. 2018. 1425275
Marovitz, A. (2017). Empowering the kilowatt-Hour: using social norms to reduce energy consumption. , Thesis: The Department of Economics of Amherst College, Advisors: Professors Katharine R. E. Sims and Caroline Theoharides, Crotty Hall, 412 N Pleasant St, Amherst, MA, USA. 27, April 2017.
Medows, D. , Randers, J. , & Medows, D. (2009). Limits to Growth (The 30-year update), translated by Ali Habibi, Farzam por Asghar Sangachin, Tehran: Institute for management and planning studies. (in Persian)
Milfont, T. L. , Harre, N. , Sibley, C. G. , and Duckitt, J. (2012). The climate –change dilemma: Examining the association between parental status and political party support, Journal of Applied Social Psychology, 42 (10): 2386-2410.
Osbaldiston R. , Sheldon K. M. (2002) Social Dilemmas and Sustainability: Promoting Peoples’ Motivation to “Cooperate with the Future”. In: Schmuck P. , Schultz W. P. (eds) Psychology of Sustainable Development. Springer, Boston, MA.
Pazukinejad, Z. (2020). Sociological analysis of factors affecting practice of household gas consumption in Mazandaran province, Thesis, Supervisor: Sadegh Salehi, Department of Humanities and social sciences, University Mazandaran. (in Persian)
Pazokinejad, Z. , Salehi, S. , Firouzjaeyan, A. A. , and Hossaini,A. (2020). Social Factors Affecting on Sustainable Gas Consumption (Household Subscribers of Mazandaran Province), Quarterly Journal of Environmental Education and Sustainable Development, 8 (4): 37-54. (in Persian)
Rajabani N, Saghafi F, Shakouri Ganjavi H, Kazemi A. (2020). Presenting a Conceptual Model of Objectives Network to Reduce the Consumption of Electricity and Gas in the Residential Sector using the Value-Focused Thinking Method, Journal StrategicStudies of Public Policy, 10 (34), 150-171. (in Persian)
Rainear, A. M. , & Christensen, J. L. (2017). Protection motivation theory as an explanatory framework for pro environmental intentions, Communication Research Reports, 34 (3): 239-248.
Salehi, S. , & EmamGholi, L. (2016). The Role of Individual and Social Norms in Shaping Environmental Supportive Behaviors, Quarterly Journal of Environmental Education and Sustainable Development, 4 (3): 11-20. (in Persian)
Salehi, S. (2015). Measuring the impact of cultural factors on domestic gas consumption behavior, Social Studies and Researches in Iran, 4 (4): 551-570. (in Persian)
Salehi, S. , & Pazukinejad, Z. (2017). Society and Climate Changes, Tehran: Publications of the Research Institute of Culture, Art and Communication and Mazandaran University. (in Persian)
Spence, A. ; Venables, D. ; Pidgeon, N. ; Poortinga, W. ; Demski, C. Public Perceptions of Climate Change and Energy Futures in Britain: Summary Findings of a Survey Conducted in January-March 2010; Technical Report (Understanding Risk Working Paper 10–01); Understanding Risk Group, School of Psychology, Cardiff University: Cardiff, UK, 2010. Available online: http://psych. cf. ac. uk/understandingrisk/docs/final_report. pdf (accessed on 22 April 2013).
Steg, L. , Pertaviclute, G. , Van Der Werff, E. (2015). Understanding the human dimensions of a sustainable energy transition, Frontiers in Psychology, Vol. 6, Article 805, published: 17June 2015, DOI: 10/3389/fpsyg. 2015. 00805.
Schrorder, D. A. (1995). Social dilemmas: Perspective on individuals and groups, (PP. 143-162) Westport. CT. : Praeger.
Zaharia, A. , Claudia Diaconeasa, M. , Brad, L. , Ladaru , G. , and Ioanas, C. (2020). Factors Influencing Energy Consumption in the Context of Sustainable Development, Sustainability, 11, 4147, http://dx. doi. org/10. 3390/su11154147.
پازوکی نژاد, زهرا, & صالحی, صادق. (1399). گذار از منافع فردی به منافع جمعی در مصرف انرژی. بررسی مسائل اجتماعی ایران, 11(2), 317-339. doi: 10.22059/ijsp.2021.82688
MLA
زهرا پازوکی نژاد; صادق صالحی. "گذار از منافع فردی به منافع جمعی در مصرف انرژی", بررسی مسائل اجتماعی ایران, 11, 2, 1399, 317-339. doi: 10.22059/ijsp.2021.82688
HARVARD
پازوکی نژاد, زهرا, صالحی, صادق. (1399). 'گذار از منافع فردی به منافع جمعی در مصرف انرژی', بررسی مسائل اجتماعی ایران, 11(2), pp. 317-339. doi: 10.22059/ijsp.2021.82688
VANCOUVER
پازوکی نژاد, زهرا, صالحی, صادق. گذار از منافع فردی به منافع جمعی در مصرف انرژی. بررسی مسائل اجتماعی ایران, 1399; 11(2): 317-339. doi: 10.22059/ijsp.2021.82688
)