تاملی جامعه شناختی در باب سنخ شناسی، رفتارها و نگرش های جنسی جوانان (مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه‌های تهران)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری تخصصی جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران؛ تهران، ایران

10.22059/ijsp.2024.355328.671100

چکیده

هدف این پژوهش تبیین جامعه‌شناختی باورها رفتارها و درک جنسی جوانان هست. این پژوهش با رویکردی ترکیبی طرح متوالی اکتشافی روش پدیدارشناسی را در جهت کشف مسئله و روش پیمایش را برای گستره‌شناسی گرایش‌های جنسی بکارگرفت. عوامل و مفاهیم حاصل از مصاحبه‌های عمیق در‌قالب یک مدل طراحی و در پیمایش مورد آزمون قرارگرفتند. بخش پدیدارشناسی شامل 19 نفر از جوانان بود که به روش نمونه‌گیری زنجیره‌ای انتخاب شدند. برای تحلیل داده‌ها از روش کلایزی و اعتبار و پایایی مطالعه به روش لینکلین و گوبا بررسی شد. در پیمایش، جامعه‌آماری دانشجویان دانشگاه‌های تهران و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعداد 400نفر انتخاب شد. در تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، از تحلیل واریانس یک‌طرفه، رگرسیون و تحلیل مسیر استفاده شد. مفاهیم در قالب تیپولوژی، در یافته‌های پدیدارشناسانه استخراج شد که عبارتنداز روابط‌جنسی خارج ازدواج، هم‌خانگی، مصاحفه کردن، تنوع‌طلبی جنسی، روابط همزمان باچند نفر، تعاملات جنسی به مثابه رفتار فراغتی، دختران به‌عنوان محرک و پیشقدم، بازنمایی بدن به مثابه سرمایه جسمانی-اجتماعی و سیالیت روابط جوانان. نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر حاصل نشان داد افول ارزش‌های دینی مستقیم و از طریق تأثیر بر فردگرایی برگرایش‌های جنسی مؤثر است. رسانه‌ها مستقیم و از طریق تأثیر بر فردگرایی و مصرف‌گرایی گرایش‌های جنسی را متاثرمی‌سازد. گروه مرجع مستقیم و از طریق تأثیر بر مصرف‌گرایی برگرایش‌های جنسی جوانان تأثیر دارد. فرزند سالاری در ساختار قدرت خانواده و اعتماد اجتماعی بر گرایش‌های جنسی تأثیرگذار است.

کلیدواژه‌ها


آزاد ارمکی، تقی و محمد حسین شریفی ساعی (1390)، تبیین جامعه­شناختی روابط جنسی آنومیک در ایران، فصلنامه خانواده پژوهشی، سال 7، شماره، 28.
آزاد ارمکی، تقی، محمدحسین شریفی ساعی، مریم ایثاری و سحر طالبی (1391)، سنخ شناسی روابط جنسی پیش از ازدواج در ایران، دو فصلنامه جامعه پژوهی فرهنگی، سال 2، شماره 2.
کاوه، سعید، (1389)، رویارویی با بی وفایی و پیمان شکنی همسر، تهران: مؤسسه اندیشه کهن پرداز
محسن زاده، فرشاد؛ محمد نظری، علی؛ عارفی، مختار (1390)، مطالعه کیفی عوامل نارضایتی زناشوئی و اقدام به طلاق (مطالعه موردی شهر کرمانشاه)، مطالعات راهبردی زنان، شماره 53،7 -42.
اجتهادی، مصطفی و واحدی، گلناز. (1395)؛ بررسی جامعه شناختی پتانسیل خیانت در روابط زناشویی و عوامل موثر بر آن. مجله جامعه شناسی ایران، 11(9):119 -191.
گرمارودی، غلامرضا، جلیل مکارم، سیده شهره علوی و زینب عباسی (1388)، عادات پرخطر بهداشتی در دانش­آموزان تهران، فصلنامه پژوهشکدۀ علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی، سال 9، شماره 1.
طشت زر فریبا ؛ حیدری حسین ؛ روحانی رصاف جواد(1391): دین و مدرنیته از نگاه آنتونی گیدنز، پژوهشنامه ادیان، دوره 6 ، شماره 11
خجسته مهر، رضا و ذبیح االله عباس پور (1393)، شناسایی دلایل طلاق زنان در گروه­های قومی شهرستان اهواز، اولین کنگره ملی روانشناسی خانواده گامی در ترسیم الگوی مطلوب خانواده.
خلج آبادی فراهانی، فریده و امیر هوشنگ مهریار (1389)، بررسی نقش خانواده در ارتباطات با جنس مخالف قبل از ازدواج در دختران دانشجو در تهران، فصلنامه خانواده پژوهی، سال 6، شماره 24.
دهبانی پور، رضا (1395)، تغییر نظام سیاسی مصر (2011) در پرتو گفتمان جهانی‌شدن حقوق بشر مجله: مطالعات سیاسی جهان اسلام، شماره 17
ذکایی، محمد. سعید (1386)، فرهنگ مطالعات جوانان، چاپ اول، نشر آگه. ·
ذکایی، محمد سعید. (1384) بررسی وضعیت انحرافات جوانان با تاکید بر روابط جنسی آزاد. سازمان ملی جوانان.
سلیمی نیا، لیلا، علیرضا جزایری و پروانه محمدخانی (1384)، نقش سلامت روان در ظهور رفتارهای پرخطر نوجوانان فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، سال 5، شماره 19.
گرمارودی، غلامرضا، جلیل مکارم، سیده شهره علوی و زینب عباسی (1388)، عادات پرخطر بهداشتی در دانش­آموزان تهران، فصلنامه پژوهشکدۀ علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی، سال 9، شماره 1.
گیدنز، آنتونی (1387) فراسوی چپ و راست، ترجمه: محسن ثلاثی، نشر ثالث.
گیدنز، آنتونی (1397)، جامعه‌شناسی، ترجمه حسن چاووشی، تهران: نشر نی.
گیدنز، آنتونی (1384)، چشم اندازهای جهانی، ترجمه: محمدرضا جلایی پور انتشارات طرح نو، چاپ اول.
گیدنز، آنتونی (1388) مدرنیت، زمان، فضا، ترجمه حامد حاجی حیدری، تهران: انتشارات اختران
گیدنز، آنتونی، (1393) تجدد و تشخص (جامعه و هویت شخصی در عصر جدید)، ترجمه ناصر موفقیان، تهران، نشر نی. چاپ نهم
لاپتن، آلن (1392)، تفکر طراحی گرافیک: آن‌سوی طوفان مغزی. ترجمه نازیلا محمدقلی زاده. تهران: فرهنگسرای میر دشتی.
مایلز، استیون (1393)، جامعه‌شناسی جوانان، روند تغییر در سبک زندگی جوانان، ترجمه نعیمه جوان و مینا غریب، تهران: انتشارات جامعه‌شناسان.
مک­کوایل، دنیس (1382) درآمدی بر نظریه ارتباط جمعی، ترجمه پرویز اجلالی، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها.
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (1386)، گزارش جمهوری اسلامی ایران درباره پایش اعلانیة تعهد مصوب اجلاس ویژه مجمع عمومی سازمان ملل در زمینه ا چ آی وی و ایدز، دبیرخانه کارگاه کشوری ایدز.
 
Giddens, A. (1990). The Consequences of Modernity. Stanford: Stanford University Press.
Giddens, A. (1991). Modernity and Self-identity: Self and Society in the late Modern Age. Cambridge: Polity Press.
Giddens, A. (1992). The Transformation of Intimacy: Sexuality, Love And Eroticismin Modern Societies. Stanford: Stanford University Press
Giddens, A. (1994). Reflexive Modernization: Politics, Tradition, and Aesthetics in the Modern Social Order. With Ulrich Beck and Scott Lash. Cambridge:Polity Press.
Giddens, A. (1998). The Third Way: The Renewal of Social Democracy. Oxford: Blackwell.
Giddens, A. (2000). Runaway World: How Globalisation is Reshaping Our Lives. New York: Routledge.
 Giddens, Anthony (1984), The Constitution of Society, Berkeley: University of California Press.
Gross, N. & Simmons, S. (2002). Intimacy as a Double-Edged Phenomenon? An Empirical Test of Giddens. Social Forces. 81(2), 531-555.
Maslow, A.H. (1970). "A theory of human motivation". Psychological Review. 50 (4): 370–96. doi:10.1037/h0054346 – via psychclassics. yorku.ca.
Miller,B.P. & shrum, W.(2011) gender digital divide in the research sectors of Ghana Kenya, and kerala: are women more connected over time? Gender technology development, 15(1), 25-52
Miller,l.robert. brewer.d,john.(2003),”the A-Z of social research” a dictionary of key social sience research concepts.
 Moustakas, C. E. (1994). Phenomenological research methods. Thousand Oaks, CA: Sage Publications
Rollins, J.(2012). Cape Verdean women and globalization: the politics of gender, culture, and resistance. Contemporary sociology: a journal of reviews, 41(1), 71-113
Van Manen, m. (1990), “researching lived experience:human science for an action sensitive pedagogy. London, Ontario, Canada: the university of western Ontario
Zhang, K. & Li, D. (1999). Changing sexual attitudes and behavior in China: Implications for the spread of HIV and other sexually transmitted disease. Journal of Aids Care, 11(5), 581-589.