تصویر کودکان از کووید ۱۹: خط سیر مسائل تجربه شده از بستری‌شدگان در بیمارستانهای کودکان تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه آموزش علوم اجتماعی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

2 استادیار گروه علوم اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

10.22059/ijsp.2024.336674.670975

چکیده

همه‌گیری بیماری کووید-19 در سراسر جهان تبدیل به یک مسئلۀ اجتماعی-پژشکی شده‏ و افراد بسیاری از جمله کودکان را مبتلا کرده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تجربۀ زیستۀ کودکان مبتلاشده به کووید-19 انجام شده است. کودکانی که به دلیل وخامت و شدت بیماری، تجربۀ بستری کوتاه‌مدت یا میان‌مدت در بیمارستان را داشته‌اند. جهت دستیابی به هدف تحقیق از روش کیفی با رویکرد پدیدارشناسانۀ تفسیری استفاده کرده است. به این منظور با 14 نفر از کودکان مبتلا شده مصاحبه‌هایی نیمه ساختاریافته و عمیق انجام شد، و برای گزینش آن‌ها روش نمونه‌گیری هدفمند به کار گرفته شد. یافته-های حاصله از پژوهش در سه مقولۀ اصلی پیش از ابتلا (ناشناختگی ویروس و تفاوت در اهمیت‌دهی)، حین ابتلا (بستری با تأخیر، تجربۀ درد فزاینده، احساس ترس زیاد و ناراحتی فزاینده) و پس از ابتلا (تشدید انزواگرایی، الزام‌آوری رعایت نکات بهداشتی، انگ اجتماعی، احساس بی‌قدرتی سوبژکتیو، احساس ناامنی روانی در اثر پوشش خبری-رسانه‌ای، گسست‌های روانی، مرکزیت توجهات مادرانه و تشکیک در عدالت خداوندی) دسته‌بندی و تشریح شدند. با توجه به یافته‌های تحقیق، می‌بایست مدل‌های کارآمدی همچون بازتوانی به ویژه بازتوانی جسمانی و عاطفی-روانی جهت تسکین، تعدیل، جبران و ترمیم اثرات نامطلوب کووید- 19 در کودکان مبتلا شده را به کار بست تا زندگی آنان به حالت عادی و حالت ماقبل تجربۀ بیماری برگردد.

کلیدواژه‌ها


ابراهیمی، مرضیه؛ سخائی، الهام (1401)، واکاوی تجربۀ زیستۀ گذران اوقات فراغت جوانان، پیش و پس از شیوع کرونا، مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 11 (1)، صص: 222- 193.
آرمسترانگ، دیوید (1378)، جامعه­شناسی پزشکی، ترجمه محمد توکل، تهران: مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی.
آریان­پور کاشانی، منوچهر (2000)، فرهنگ پیشرو انگلیسی به فارسی، تهران: امیرکبیر.
برقی،رسول (1399) تحلیل اثرات آموزشی، فرهنگی و روانی-اجتماعی مبتلایان به بیماری کرونا ویروس جدید (کووید 19)، نخستین کنگره ملی دانشگاه و کووید-19 (ابعاد روانی-اجتماعی، بهداشتی و آموزشی)، 1 و 2 بهمن ماه 1399.
بشیر، حسن (1387)، رسانه­ها و معناشناسی بحران، پژوهش­های ارتباطی، (15)، 55، صص: 29-9.
پاک مهر، فاطمه (1399)، مهارت­های زندگی در مواجهه با همه­گیری کووید-19 (مقایسه دو گروه از کودکان)، پایان نامه کارشناسی ارشد پژوهش علوم اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا (س).
پیران، پرویز (1382)، جامعه شناسی مصایب جمعی و نقش آن در مدیریت بحران ناشی از حادثه، فصلنامه رفاه اجتماعی، شماره 11، دوره 3، صص: 48 -13.
تاج بخش، غلامرضا (1400)، تحلیل داده بنیاد احساس ناامنی زنان در پاندمی کرونا، مطالعات زن و خانواده،  9 (1)، صص: 188- 162.
جیمز، آلیوس؛ جنکس، کریس؛ پروت، آلن (1393)، جامعه‌شناسی دوران کودکی (نظریه‌پردازی درباره‌ی دوران کودکی)، ترجمه علیرضا کرمانی و علیرضا ابراهیم آبادی، تهران: نشر ثالث.
چوبداری، عسگر؛ نیک­خو، فاطمه؛ فولادی، فاطمه (1399)، پیامدهای روان‌شناختی کرونا ویروس جدید (کووید 19) در کودکان: مطالعه مروری نظام‌مند، روان­شناسی تربیتی، دوره 16، شماره 55، صص: 68- 55.
خانی­زاده، توکل؛ عمرانی­فرد، ویکتوریا؛ خانی­زاده، صیاد (1400)، تأثیر بحران همه­گیری کرونا ویروس بر سالمندان: یک مطالعۀ مروری، مجله دانشکده پزشکی اصفهان، دوره 39، شماره 622، صص: 302- 292.
دورکیم، امیل (1389)، خودکشی ترجمة ن. سالارزاده امیری. تهران: انتشارات دانشگاه عالمه طباطبایی.
زراعت حرفه، فهیمه؛ احمدیان رنجبر، رضوان (1400)، پیامدهای منفی شیوع ویروس کرونا بر زندگی سالمندان؛ یک مطالعه کیفی، روانشناسی پیری، دوره 7، شماره 2، صص: 106- 94.
شیردل، الهام؛ حامی کارگر، فاطمه؛ سهراب زاده، مهران (1400)، کرونا و چالش‌های خانواده: مطالعه پدیدارشناسی تجربه زیسته جوانان سیستان و بلوچستان، فصلنامه فرهنگی تربیتی زنان و خانواده، 16 (55)، صص: 154- 133.
شیرزادی، پرستو؛ امینی شیرازی، نرگس؛ اصغرپور لشکامی، زهرا (1399)، رابطه اضطراب کرونا در مادران با تعامل والد-کودک و پرخاشگری کودکان در ایام قرنطینه، خانواده­پژوهی، دوره 16، شماره 2، شماره پیاپی 2، صص: 154- 139.
غنی­زاده بافقی، مریم (1399)، آسیب­شناسی تأثیر کووید 19 بر حقوق کودکان و راهکارهای حمایتی: با تأکید بر کنوانسیون حقوق کودک، فصلنامه تحقیقات حقوقی، دوره 23، شماره 91، صص: 350-331.
کوهستانی، سمانه؛ علیجانی، محبوبه (1400)، پاندمی کرونا و خشونت علیه زنان (مطالعه‌ای موردی در بین زنان شهر رشت)، مجله مطالعات اجتماعی ایران، 15 (3)، صص: 25- 3.
معتمدی، معصومه (1400)، ایمن­سازی کودکان در شرایط بحران ویروس کرونا، افق توسعه آموزش علوم پزشکی، دوره 12، شماره 1، صص: 5-1.
نوایی­فر، محمدرضا؛ حقیقی اسکی، بهزاد؛ توحیدی­راد، بهاره؛ رضایی، محمدصادق (1399)، تهویه مکانیکی تهاجمی و غیرتهاجمی در کودکان مبتلا به کووید 19، مطالعه مروری ساختارمند، مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، دوره 29، شماره 178.
Abdelrahman, M. (2020). Personality traits, risk perception, and protective behaviors of Arab residents of Qatar during the COVID-19 pandemic. International Journal of Mental Health and Addiction, 1–12.
Biko, D. M., Ramirez-Suarez, K. I., Barrera, C. A., Banerjee, A., Matsubara, D., Kaplan, S. L., … Rapp, J. B. (2020). Imaging of children with COVID-19: experience from a tertiary children’s hospital in the United States. Pediatric Radiology, 51(2), 239–247. doi:10.1007/s00247-020-04830-x 
De Neys, W., Raoelison, M., Boissin, E., Voudouri, A., Bago, B., & Bialek, M. (2020, May 4). MORAL OUTRAGE AND SOCIAL DISTANCING: BAD OR BADLY INFORMED CITIZENS?.
Dohle, S., Wingen, T., & Schreiber, M. (2020). Acceptance and adoption of protective measures during the Covid-19 pandemic: The role of trust in politics and trust in science.
Durkheim, Emile (1893), the division of labor in society, New York: Free Press.
Durkheim, Emile (1897), suicide: a study in sociology, Glencoe, IL: Free Press.
Foucault, Michel (1980), power/knowledge: selected interviews and other writings 1972- 1977, Ed. Colin Gordon, New York: Pantheon Books.
Fragkaki, I., Maciejewski, D. F., Weijman, E., Feltes, J., & Cima, M. (2020). Human Responses to Covid-19: The Role of Optimism Bias, Perceived Severity, and Anxiety.
Glaser, Barney G.; Anselm M. Strauss (1965), awareness of dying, Chicago: Adine, 1967. Discovery of grounded theory, Chicago: Adine.
Glaser, Barney; Strauss, Anselm, M. (1967), the discovery of grounded theory, Chicago: Adine.
Goffman, Erving (1961), asylums, Anchor.
Goffman, Erving (1961), asylums, Anchor.
Goffman, Erving (1967), stigma: notes on the management of spoiled identity, Engelwood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
Goffman, Erving (1967), stigma: notes on the management of spoiled identity. Engelwood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
Hannay, DR. (1979), the symptom iceberg: a study of community health, Routledge Kegan Paul, London.
Hermann. Charles (1969), Threat, time and surprise: a simulation of international crisis, New York: Free Press.
Herrenkohl, T. I., Scott, D., Higgins, D. J., Klika, J. B., & Lonne, B. (2020). How COVID-19 Is Placing Vulnerable Children at Risk and Why We Need a Different Approach to Child Welfare. Child Maltreatment, 107755952096391. doi:10.1177/1077559520963916
Herrenkohl, Todd I.; Scott, Debbie; Higgins, Daryl J.; Klika, J. Bart; Lonne, Bob (2020), How COVID-19 Is Placing Vulnerable Children at Risk and Why We Need a Different Approach to Child Welfare, Child Maltreatment, mvVol. 26(1) 9-16
Holt-Lunstad, J., Smith, T. B., & Layton, J. B. (2020). Social relationships and mortality risk: a meta-analytic review. PLoS Medicine, 7(7), e1000316.
Hossain, Z. (2014). Parental Beliefs and Fathers’ and Mothers’ Roles in Malaysian Families. In H. Selin (Ed.), Parenting Across Cultures: Child Rearing, Motherhood and Fatherhood in Non-Western cultures. (pp. 77-90). Netherlands: Springer.
https://data.unicef.org/covid-19-and-children/
Hughes, Evert; Strauss, Anselm, M. (1961), boys in white: student culture in medical school, Chicago: University of Chicago Press.
Koos, E. (1954), the health of regions ville: what the people felt and did about it, Colombia University Press, New York.
Levinea, Diane T.; Mortonb, Julie; O’Reillyc, Michelle (2020), Child safety, protection, and safeguarding in the time of COVID-19 in Great Britain: Proposing a conceptual framework, Child Abuse & Neglect, Dec; 110: 104668. doi: 10.1016/j.chiabu.2020.104668.
Lindseth, Anders, & Norberg, Astrid (2004). “A phenomenological hermeneutical method for researching lived experience”. Scandinavian Journal Of Caring Sciences, 18, 145–153.
Lonne, B. (2020). Where do we go from here? A child rights-based response to COVID-19. British Medical Journal Paediatrics Open, 4, e000714. https://doi.org/10.1136/bmjpo-2020-000714
Lonne, B., Higgins, D. J., Herrenkohl, T. I., Scott, D. (2019). Reconstructing the workforce within public health protective systems: Improving resilience, retention, service responsiveness and outcomes. Child Abuse & Neglect. Special Issue—Workforce resilience: Research to promote a healthy and resilient child abuse and neglect workforce. https://doi.org/10.1016/j.chiabu.2019.104191
Majhi, N. (2020). The Sociology of COVID-19 Pandemic. Tathapi (UGC Care Journal), 19: 210-216.
Marx, K. (1975), (T. Bottomore, ed & intr.). Karl Marx on sociology and social philosophy, Middlesex.
Matcha, Duane A. (2000), medical sociology, Allyn and Bacon, Boston.
Matcha, Duane A. (2000), medical sociology, Allyn and Bacon, Boston.
Mechanic, D. (1962), the concept of illness behavior and medical diagnosis, Journal of Health and Human Behavior, 1: 86- 94.
Merton, Robert K.; George G. Reader and Particia Kendall (1957), the student physician, Cambridge, M.A: Harvard University Press.
Parsons, Talcott (1951), the social system, New York: Free Press.
Rieger, M. O. (2020). To wear or not to wear? Factors influencing wearing face masks in Germany during the COVID-19 pandemic. Social Health and Behavior, 3(2), 50.
Seeman, Melvin (1959). “On The Meaning of Alienation”. American Sociological Review, 24(6), 783-791.
Sinha, I., Bennett, D., & Taylor-Robinson, D. C. (2020). Children are being sidelined by covid-19. BMJ, 369. https://doi.org/10.1136/bmj.m2061.
Tuncgenc, B., El Zein, M., Sulik, J., Newson, M., Zhao, Y., Dezecache, G., & Deroy, O. (2020, August 5). We distance most when we believe our social circle does. https://doi.org/10.31234/osf.io/u74wc
Van Bavel, J. J., Baicker, K., Boggio, P. S., Capraro, V., Cichocka, A., Cikara, M., Druckman, J. N. (2020). Using social and behavioural science to support COVID-19 pandemic response. Nature Human Behaviour, 1–12.
Weber, Max (1922), economy and society, 2 Vols. Edited and translated by G. Roth and C. Wittich. Berkely: University of California Press.
Wise, T., Zbozinek, T. D., Michelini, G., & Hagan, C. C. (2020). Changes in risk perception and protective behavior during the first week of the COVID-19 pandemic in the United States
World Health Organization. )2020), A guide to preventing and addressing social stigma associated with COVID-19, Update 24 February 2020; Available from: https://www.who.int/publications/m/item/aguide- to-preventing-and-addressing-social stigma-associated-with-covid-19
Zimmerman P, Curtis N (2020) Coronavirus infections in children including COVID-19: an overview of the epidemiology, clinical features, diagnosis, treatment and prevention options in children. Pediatr Infect Dis J 39:355–368