تبیین جامعه شناختی توزیع قدرت متقارن و نامتقارن در خانواده و تأثیرات آن بر سبک زندگی زنان( مورد مطالعه: زنان متأهل شهر تهران)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی ، پست الکترونیکی: mmbakhshipoor@gmail .com

2 دانشیار دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، پست الکترونیکی: a_marsa1333@yahoo.com

3 استاد دانشگاه علوم بهزیستی وتوانبخشی،پست الکترونیکی: arkaldi@yahoo.com

چکیده

تحقیق حاضر به بررسی توزیع قدرت درخانواده معاصر به عنوان یک مسأله اجتماعی می‌پردازد. چارچوب نظری پژوهش ، تلفیقی از تئوری‌های  تبیین قدرت در خانواده و نظریات اندیشمندانی چون زیمل، وبلن، گیدنزو بوردیو در رابطه با سبک زندگی می‌باشد. فرضیه اصلی پژوهش این است که میان توزیع قدرت در خانواده و سبک زندگی زنان رابطه معنادار وجود دارد . تحقیق حاضر، به لحاظ ماهیت ، کاربردی، به لحاظ زمان ، مقطعی و به لحاظ معیار وسعت، پهنا نگر می‌باشد. روش تحقیق پیمایش و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه آماری را کلیه زنان متأهل مناطق 1و19 شهر تهران در سال 1396تشکیل می‌دهند. داده‌های  تحقیق با استفاده از فرمول کوکران وروش نمونه گیری خوشه ای سهمیه ای در دسترس از 383 نفر جمع آوری گردیده است. رابطه بین متغیر مستقل(توزیع قدرت در خانواده) و متغیر وابسته(سبک زندگی خانواده) باآزمون کای اسکوئر() سنجیده شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد توزیع قدرت در خانواده معاصر نیازمند عدالت وتقارن بیشتری است؛ 46درصد از خانواده‌های  معاصر، توزیع قدرت متقارن و 54 درصد از خانواده‌ها ، توزیع قدرت نامتقارن مرد محور را تجربه می‌کنند. بین توزیع قدرت در خانواده وسبک زندگی زنان رابطه معنادار وجود دارد. با مدرن ترشدن سبک زندگی زنان جامعه، ازخانواده‌هایی سالم ترو دموکراتیک تر بهره مند خواهیم شد

کلیدواژه‌ها


-      آبوت، پاملا و والاس، کلر (1380). جامعه شناسی زنان. ترجمه:  منیژه نجم عراقی. تهران : نشر نی .
- آریان پور، ا، ح (1380) . زمینه جامعه شناسی. تهران: نشر گستره.
- اباذری، یوسف و چاوشیان، حسن(1381). از طبقه اجتماعی تا سبک زندگی :رویکرد‌های  نوین در تحلیل جامعه شناختی هویت اجتماعی. نامه علوم اجتماعی. سال پنجم. شماره 20.
-      ابوالحسن تنهایی، حسین (1391). بازشناسی تحلیلی نظریه‌های  مدرن جامعه شناسی مدرنیته ی در گذار: نسل دوم. تهران : نشر علم.
-      اسپری، لن؛ کارلسون، ج ولوئیس، جودیت(1378). خانواده درمانی ـ تضمین درمان کارآمد. ترجمه :  شکوه نوابی نژاد. تهران:انتشارات انجمن اولیا ء و مربیان.
-      اکبر زاده، محمد(1386). سبک زندگی و مصرف . تهران : نشر ققنوس.
-      اعزازی، شهلا (1389). جامعه شناسی خانواده با تأکید بر نقش، ساختار و کارکرد خانواده در دوران معاصر. تهران: روشنگران و مطالعات زنان.
-      تافلر، آلوین (1374). فرهنگ علوم اجتماعی. ترجمه : باقر ساروخانی. تهران : انتشارات کیهان.
-      جلایی پور، حمید رضا وجمال محمدی(1387). نظریه‌های  متأخر جامعه شناسی. تهران: نی.
-      خواجه نوری، بیژن ؛ روحانی، علی و هاشمی، سمیه(1390) . سبک زندگی و مدیریت بدن. فصلنامه علمی – پژوهشی زنان . سال دوم. شماره 4.
-      ذوالفقار پور، محبوبه (1380). بررسی رابطه بین ساختار قدرت با رضایت مندی زناشویی زنان کارمند و خانه دار. پایان نامه کارشناسی ارشد . دانشگاه الزهرا.
-      رابینز، استیفن(1376). مبانی رفتار سازمانی. ترجمه: علی‌ پارسائیان و محمد اعرابی. تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی .
-      رحمت آبادی، الهام و آقا بخشی، حبیب (1385). سبک زندگی وهویت اجتماعی جوانان. فصلنامه علمی و پژوهشی رفاه ریتزر، جرج (1374). نظریه‌های  جامعه شناسی در دوران معاصر. ترجمه : محسن ثلاثی . تهران : نشر فرهنگ معاصر.
-      ریتزر، جرج (1374). نظریه‌های  جامعه شناسی در دوران معاصر. ترجمه : محسن ثلاثی . تهران : نشر فرهنگ معاصر.
-      ساروخانی، باقر (1384). زن، قدرت وخانواده، پژوهشی درجایگاه زن در هرم قدرت در خانواده. فصل نامه پژوهش زنان، سال3، شماره 2.
-      ساروخانی، باقر (1385). مقدمه ای بر جامعه شناسی خانواده. تهران: انتشارات سروش.
-      ساروخانی، باقر و امیر پناهی، محمد (1385). ساخت قدرت در خانواده و مشارکت اجتماعی. پژوهش زنان . دوره 4. شماره 3.
-      سعیدیان، فاطمه (1382) . بررسى رابطه بین ساختار قدرت در خانواده با تعارضات زناشویى. پایان نامه کارشناسى ارشد. دانشکده روان شناسی. دانشگاه تربیت معلم.
-      سفیری، خدیجه ؛ آراسته، راضیه. (1386)، بررسی رابطه سرمایه اقتصادی زنان با نوع روابط همسران در خانواده، مجله علمی وپژوهشی تحقیقات زنان، سال 2، شماره 1.
-      شریفیان، هدایت (1388). ‎بررسی تاثیر اشتغال زنان بر هرم قدرت در خانواده. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه الزهراء.
-      صبوری، حبیب (1376). بررسی ساختارتوزیع قدرت در خانواده . پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.
-      فاضلی، محمد(1382). مصرف و سبک زندگی. قم : صبح صادق .
-      قادری، فرحناز (1375). بررسی عوامل اقتصادی – اجتماعی مؤثر بر ساختارقدرت در خانواده(مطالعه موردی :شیراز). پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شیراز.
-      قندهاری، پردیس(1382). زن وقدرت. تهران: نشر معاونت پژوهشی پژوهشکده مردم شناسی.
-      گروسی، سعیده (1387). بررسی ساختار قدرت در خانواده‌های  شهرستان کرمان. مطالعات زنان. دوره 6. شماره 2.
-      گیدنز، آنتونی( 1385). تجدد و تشخص؛ جامعه و هویت شخصی در عصر جدید. ترجمه: ناصر موفقیان. تهران :نشر نی.
-      گیدنز، آنتونی(1387) . پیامدهای مدرنیته. ترجمه: محسن ثلاثی. تهران: نشر نی.
-      وبر، ماکس(1374). اخلاق پروتستان و روح سرمایه داری. ترجمه : عبدالکریم رشیدیان و پریسا منوچهری کاشانی. تهران :نشر علمی و فرهنگی.
-      وثوقی، منصور و نیک‌خلق، علی‌اکبر(1376). مبانی جامعه‌شناسی. تهران:خردمند. چاپ یازدهم.
-      محمدی، سید بیوک (1391). شناسایی شاخص‌های  قدرت در خانواده به روش تحقیق کیفی. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
-      مهدوی کنی، محمد سعید (1386). مفهوم سبک زندگی و گستره آن در علوم اجتماعی. تحقیقات فرهنگی . سال اول . شماره 1.
-      مهدوى، محمدصادق و حبیب صبورى خسروشاهى . (1382)، بررسى ساختار توزیع قدرت در خانواده. مطالعات زنان . شماره 23.
-      منصوریان، محمد کریم وفرحناز قادری (1374). عوامل مؤثر بر ساخت قدرت در خانواده . مجله دانشکده ادبیات وعلوم انسانی دانشگاه اصفهان.
-      میشل، آندره (1354). جامعه شناسی خانواده و ازدواج . ترجمه: فرنگیس اردلان . دانشگاه تهران.
-      America Humanes  National Center . (2010). Family group decicion-making webinor series. New York: The Free Press.
- Collins,Randall. (1993) . Conflict Sociology; Toward an Explanatory Science. New York Academic.
-      Diefenbach,H (2002). Gender Ideologies, Relative Resources ,and the Division of Housework in Intimate Relationships :A Test of Hyman Rodman’s Theory of  Resources in Cultural Context "International Journal of Comparative Sociology . Vol. 43. Issue 1.
- Featherstone ,Mike. (1999). Body Modification: An Introdaction . Body and Society. Vol. 5. No. 2-3.
- Gazso-Windle. & Julie Ann McMullin. (2003). "Doing Domestic ,Labour: Strategizing in a Gendered Domain" Canadian Journal of Sociology. 28 (3).
- Lavee,Yoav . & Ruth Katz . (2002). "Division of Labor. Perceived Fairness  and Marital Quality : The Effect of Gender Ideology. " Journal of Marriage and Family 64(1).
- Olah, L,Rudolf . Richterand Irena E. K. (2014). The new roles of men and women and implication for families and societies. New York: Prentice-Hall.
-      Olson,D. H. &Cromwell. R. E. (1975). Power in families. New York:Halstal press.
-      Ritzer,G . (1979). Sociology . Allyn &Bacon Inc,New York.
- Szinovacz, M. (1978). Another Look at normative resources theory: Contribution from Austrian data a research note. Journal of marriage and the family. v 40.
-      Taylor, S. E,&et al. (2000). Social Psychology. New Jersey. Prentice Hall Inc.
- Turner, Jonathn H. (1998). the Structure  of  Sociological  Theory. Belmont, CA: Wadsworth  Publishing  Company.
- Warner, E. et al . (1985). "Dominance in Marital Decision Making in Women’s Liberation & Non-Liberation Families . "Jornal of Marriage &the family . Vol. 14. No. 2.
- Waston, L. (2014). Gender justice for all: achieving just and equitable power relations between women and men. Landan :The Free Press.
- XU,Xiaohe. and Shu-Chuan Lai. (2002). " Resources, Gender Ideologies, and Marital Power:The.
- Zipp ,John  F. Prohaska,Ariane . & Bemill, Michell. (2004). "Wives, husband ,  and  hidden  power in marriage" . Journal of  Family Issues. Beverly Hills. Vol . 25. N. 7.
- Zuo,J. and Yanjie ,B. (2005). " Beyond Resources and Patriarchy :Marital Construction of Family Decision Making Power in Post –Mao Urban China" Journal of Comparative Family Studies 36 (4).