تحلیل حقوق کودک همراه با مادر زندانی در قوانین و اسناد و تبیین نیازها و مشکلات وی در زندان‌های ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشگاه الزهرا/قوه قضاییه

10.22059/ijsp.2023.92827

چکیده

هدف از پژوهش، شناسایی مسائل و نیازهای مختلف کودکان همراه با مادران زندانی و انطباق آن‌ها با قوانین و اسناد داخلی و بین‌المللی حقوق کودک است. پژوهش در دو گام با رویکرد کیفی و روش تحلیل محتوای کیفی انجام شده است. در گام اول، برای شناسایی حقوق کودک چهار قانون و سند داخلی و سه قانون بین‌المللی تحلیل شده‌اند. در گام دوم، 32 متن شامل مصاحبه‌، گزارش‎‌ و  تجربه‌های زیسته مرتبط با کودک همراه با مادر زندانی در ایران که در خبرگزاری‌های داخلی و خارجی، روزنامه‌ها و پایگاه‌های اطلاعاتی منشر شده بودند همراه با هشت مطلب منتشر شده در صفحه شخصی اینستاگرام یکی از فعالان حقوق کودک، تحلیل شده‌اند. نتایج تحلیل داده‌ها نشان داد به کودکان همراه با مادران زندانی در قوانین و اسناد داخلی و بین‌المللی کمتر توجه شده است. شرایط و امکانات مناسبی برای کودکان در زندان‌های ایران وجود ندارد. به دلیل شرایط و امکانات حداقلی در زندان، محیط امنیتی آن و نگهداری کودک با دیگر زندانیان، زندان محیط مناسبی برای نگهداری کودک نیست. بهتر است کودک همراه با مادر در موسسه‌های شبیه خانه دور از محیط زندان نگهداری شوند تا تعامل بهتری با مادر ایجاد نموده و نیازهای دوران کودکی وی همچون بازی، آموزش و یادگیری تامین گردد.

کلیدواژه‌ها


باقی، عمادالدین؛ موسوی، میرطاهر (1396). پیامدهای زندانی شدن بر خانواده زندانیان. مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 6 (3)، 517-550.
ربانی خراسگانی، علی؛ شعبانی، زینب (1393). بررسی وضعیت کودکان ساکن در زندان به همراه مادران زندانی. پژوهش‌های جامعه‌شناسی معاصر، 3 (4)، 65-83.
سازمان زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور (1400). آیین‌نامه اجرایی سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور. بازیابی شده در 3 مهرماه 1401 از: https://www.qavanin.ir/Law/PrintText/197192
سازمان زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور (1385). آیین‌نامه نحوه تفکیک و طبقه‌بندی زندانیان. بازیابی شده در 3 مهرماه 1401 از: https://rc.majlis.ir/fa/law/show/1661504
شاهیوندی، احمد؛ رییسی وانانی، رضا؛ سلطانی، مرضیه (1389). بررسی عوامل موثر بر ارتکاب نوع جرم زنان در شهر اصفهان. پژوهشنامه نظم و امنیت انتظامی، 1 (9)، 79-107.
مجلس شورای اسلامی (1399). قانون حمایت از اطفال و نوجوانان. بازیابی شده در 3 مهرماه 1401 از: https://dotic.ir/news/7053
معروفی، یحیی (1389). پیامدهای زندانی شدن والدین بر عملکرد تحصیلی فرزندان. خانواده‌پژوهی، 6 (4)، 470-482.
میرکمالی، علیرضا؛ مهدوی، فاطمه (1400). خطر گرایش به بزهکاری در فرزندان دارای والد زندانی با تأکید بر اختلال در کارکرد جامعه‌پذیری خانواده. رهیافت پیشگیری از جرم، 4 (3)، 13-36.
 
Alejos, M. (2005). Babies and Small Children Residing in Prisons. Switzerland: Quaker United Nations Office.
Baghi, E.; Moussavi, M. T. (2017). The Consequences of Imprisonment on Prisoners’ Families. Quarterly of Social Studies and Research in Iran. 6 (3), 517-550.
Chhin, S. (2019). Kids don’t belong in prison. Retried from https://www.phnompenhpost.com/opinion/kids-dont-belong-prison
Cheruiyot, J. K. (2019). An Assessment of the Challenges of Children in Prison with their mothers: A Case of Langata Women Maximum Prison. Interdisciplinary Journal on the African Child, 1 (1)
CSMC (2012) Standard Guidelines for Corrections in Australia. Victoria: State of Victoria. Cunneen
C, Baldry E, Brown D, et al. (2013) Penal Culture and Hyperincarceration: The Revival of the Prison. Farnham: Ashgate.
Council of Europe (2006). European Prison Rules. France: Council of Europe Publishing.

Javeed, S. (2011). Children Accompanying Mothers in Jail A Research Study. Sweden: Save the Children.

Islamic Consultative Assembly (2020). Child Protection Law. Retrieved on October 3, 2022 from: https://dotic.ir/news/7053.

Maroufi, Y. (2010). Consequences of Parental Imprisonment on Children's Academic Performance. Jouranal of Family Research, 6 (4). 470-482.

Mazoue, N. (2012). Children Incarcerated with Their Mothers: A Critique of The Current Age-Based Approach to The Separation of Children from Their Mothers. Masters in Child Care and Protection, University of KwaZulu-Natal, KwaZulu-Natal.

Mircamali, A.; Mahdavi, F. (2021). Risk of Delinquency in Children with Incarcerated Parents with Emphasis on Family Socialization Dysfunction. Crime Prevention Approach Quarterly, 4 (3), 13-36.

Prisons and Security and Corrective Measures Organization (2021). The executive regulations of Prisons and Security and Corrective Measures Organization. Retrieved on October 3, 2022 from: https://www.qavanin.ir/Law/PrintText/197192

Prisons and Security and Corrective Measures Organization (2006). Regulations on how to separate and classify prisoners. Retrieved on October 3, 2022 from: https://rc.majlis.ir/fa/law/show/1661504

Pösö, T.; Enroos, R. (2010). Children Residing in Prison with Their Parents: An Example of Institutional Invisibility. The Prison Journal, 90 (4), pp. 516–533.
Quaker Council for European Affairs (2007). Women in Prison: A review of the Conditions in Member States of the Council of Europe (report Women in Prison). retrieved from:  https://www.qcea.org/wp-content/uploads/2011/04/rprt-wip1-main-en-feb-2007.pdf    
Rabani Khorasghani, A.; Shabani, Z. (2014). Presentation of paradigm model Investigating the condition of the children residing in prison with their mothers. Contemporary Sociological Research, 3 (4). 65-83.
Robertson, O. (2008). Children Imprisoned by Circumstance. Switzerland: Quaker United Nations Office.
Sandin, B., & Halldén, G. (Eds.). (2003). Barnets bästa—En antologi om barndomens innebörder och välfärdens organisering [Child’s best-An anthology on the mean- ings of childhood and welfare organization]. Stockholm/Stehag, Sweden: Brutus Östlings Bokförlag Symposion.
Shahyoundi, A.; Raisi Vanani, R.; Soltani, M. (2010). Investigating factors affecting the type of crime committed by women in Isfahan city. Research Journal of Police Order and Security, 1 (9), 79-107.
United Nations General Assembly (1989). Convention on the Rights of the Child. Retrieved from: https://www.ohchr.org/sites/default/files/crc.pdf
United Nations General Assembly (1948). Universal Declaration of Human Rights. Retrieved from: https://www.un.org/sites/un2.un.org/files/2021/03/udhr.pdf
United Nations General Assembly (2011). United Nations Rules for the Treatment of
Women Prisoners and Non-custodial Measures for Women Offenders (the Bangkok Rules). Retrieved from: https://cdn.penalreform.org/wpcontent/uploads/2016/07/BangkokRules-Updated-2016-with-renumbering-SMR.pdf
Wambui, M. A. (2011). Analysis Of the Rights of Children Accompanying Their Incarcerated Mothers in Kenyan Prisons. Master of Laws, University of Nairobi, Nairobi.
Walker, J. R.; Baldry, E.; Sullivan, E. A. (2021). Residential programmes for mothers and children in prison: Key themes and concepts. Criminology & Criminal Justice, 2 (1), 21-39.