طبقۀ اجتماعی و رفتار بیماری در بیماران نوروتیک و کرونری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکتری جامعه شناسی، دانشگاه خوارزمی تهران

10.22059/ijsp.2023.351519.671071

چکیده

پژوهش حاضر در پی آن بود ضمن شناسایی الگوهای رفتار بیماری در بیماران نوروتیک و کرونری مورد مطالعه، نسبت طبقۀ اجتماعی با ابعاد رفتار بیماری را در ایشان مطالعه نماید. لذا تعداد 119 بیمار کرونری و 91 بیمار نوروتیک در شهر تهران و به شیوۀ نمونۀ در دسترس انتخاب و بررسی شدند. داده­ ها با روش پیمایش، تکنیک مصاحبۀ ساخت ­یافته و ابزار پرسشنامه گردآوری و در نرم افزار SPSS تحلیل گردید. مقایسۀ الگوهای رفتار بیماری در دو دسته بیمار نشان داد که ایشان در مجموع نه الگویی یکسان و نه الگویی کاملا متفاوت اتخاذ نموده­اند. کمیّت و کیفیّت توانش تفسیری- ادراکی بیماران نشان داد که هم بیماران کرونری و هم نوروتیک، بیشتر یک الگوی ادراکی فعّال اتخاذ کرده­اند. این الگوی ادراکی فعّال، بیماران را بیشتر به اتخاذ یک رویکرد مقابله­ای فعّال نیز سوق داد، به نحوی که هر دو دسته بیمار بیشتر از راهبردهای مسأله­محور استفاده کردند. مطالعۀ نسبت طبقۀ اجتماعی و ابعاد رفتار بیماری نیز نشان داد که در بیماران کرونری ابعاد راهبرد مسأله­محور و ادراک بیماری، و در بیماران نوروتیک بُعد ادراک بیماری با طبقۀ اجتماعی رابطۀ معناداری نشان دادند. در مجموع باید گفت طبقۀ اجتماعی می­تواند ابعاد و الگوهای رفتار بیماری را توضیح دهد.

کلیدواژه‌ها


پایگاه ثبت احوال کشور، 1399.
حقیقی، ماه منیر و دیگران (1398)؛ بررسی رابطه بین سلامت روان ومکانیسمهای دفاعی در دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، مجله دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، دوره هفدهم، شماره دوم، صص ۱۱۹-۱۱۱.
ذوالفاری، ابوالفضل و ادیب صابر، فهیمه (1399)؛ «رابطه وضعیت اجتماعی- اقتصادی و اعتیاد به اینترنت با تمایل به ورزش دانش آموزان مقطع ابتدایی»، فصلنامۀ سلامت روان کودک، جلد ۷ ، شماره ۴، صفحات ۲۹۶-۲۸۴.
سلیمان نژاد، عذرا، مسعودنیا، ابراهیم و حیدری، آبتین (1396)، «تاثیر عوامل اجتماعی روانی بر تاخیر در درمانجویی پزشکی در زنان با علایم سرطان پستان: ارزیابی مدل باور سلامتی»، بیماری­های پستان ایران، سال دهم، شماره 3، صص 54- 42.
عامری، نرجس و نجفی، محمود (1400)؛ نقش میانجی پریشانی روانشناختی (استرس، اضطراب و افسردگی) در رابطة بین اجتناب تجربی با علائم وسواس فکری- عملی، مطالعات روانشناختی، دورۀ 17، شماره 4، صص 31-11.
قدرت نما، اکبر؛ حیدری نژاد، صدیقه و داوودی، ایران (1392)؛ «رابطة وضعیت اقتصادی _ اجتماعی با میزان فعالیت بدنی دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز»، نشریة مدیریت ورزشی، شماره 16 ، صص  20- 5.
کامپتون، مایکل تی و شیم،  راث اس(1397)، تعیین کننده­های اجتماعی سلامت روان، ترجمۀ مهدی نصرت آبادی و مصطفی امینی رارانی، تهران: جامعه شناسان.
کلاهی، و دیگران (1401)؛ اثربخشی برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر اضطراب پنهان، اضطراب آشکار و فشار خون در بیماران کرونری قلبی با فشار خون بالا، تازه های علوم شناختی، دوره 24، شماره 1، صص 159-147.
مسعودنیا، ابراهیم  و همکاران (1384)؛ «رابطه طبقه اجتماعی و کیفیت ادارک بیماران آرتریت روماتوئید از علائم بیماری و درد»، دانشور رفتار، شماره 13، 46- 37.
مسعودنیا، ابراهیم (1384)؛ «تأثیر طبقۀ اجتماعی بر رفتار بیماری در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید»، رسالۀ دکتری جامعه­شناسی، دانشگاه اصفهان.
مسعودنیا، ابراهیم (1396)؛ جامعه شناسی پزشکی، تهران: دانشگاه تهران.
مسعودنیا، ابراهیم، میرزایی، مسعود و چنانی نسب، حسن (1395)؛ «رابطه ادراک بیماری و بدنامی اجتماعی در بیماران با علائم HIV»، مجله دانشگاه علوم پزشکی جیرفت، سال 2، شماره 1، صص 12-1.
نفیسی، ناهید، قریشی، آرش و نعمت زاده، گیتی (1398)؛ «سهم بازداری اجتماعی و عاطفۀ منفی در ادراک از بیماری افراد مبتلا به سرطان»، اندیشه و رفتار، دوره 13، شماره 52، صص 88- 77.
Areum Han, Junhyoung Kim & Junhyoung Kim (2019); "Coping Strategies, Social Support, Leisure Activities, and Physical Disabilities", American journal of health behavior, 43(5):937-949.
Burgess, C.C., Potts, H.W.W., Hamed, H., Bish, A.M., Hunter, M.S., Richards, M.A., and Ramirez, A.J. (2006); "Why do older women delay presentation with breast cancer symptoms?". Journal of Psycho-Oncology, 15 (11): 962- 968.
Calderon, C. et. al (2021); "Social support, coping strategies and sociodemographic factors in women with breast cancer", Clinical and Translational Oncology, 23(11). 
Cao, Ch. et. al (2021); "Chinese International Students’ Coping Strategies, Social Support Resources in Response to Academic Stressors: Does Heritage Culture or Host Context Matter? ", Current Psychology,40(1), 242- 252.
Chongruksa, D. (2020); Stress, Coping Strategies and Factors Related to Coping Strategies among University Undergraduates, non-published.
Compas, B.E. & et al (2001). "Coping with stress during children and adolescence: problems, progress and potential in theory and research", Psychological bulletin, 127, 87-127.
Dang, L. et.al (2022); "Applying the Revised Illness Perception Questionnaire to Gambling Disorder: Its Psychometric Properties in Chinese Adults", International Journal of Mental Health and Addiction, 20 (4). 
Daponte-Codina, A. et.al. (2022); "Gender and Social Inequalities in Awareness of Coronary Artery Disease in European Countries", International Journal of Environmental Research and Public Health, 19. Pp. 1-14.
Djudiyah, M, et al. (2016); "Gender Differences in Neuroticism on College Students", Asean Conference: Psychology & Humanity, February 19 – 20.
Doglioni, D. et.al (2021); "Psychometric characteristics of the Revised Illness Perception Questionnaire (IPQ-R) in adults with sickle cell disease", Health Psychology and Behavioral Medicine,10(1):60-80.
Edger KA, Psychol D, Skinner TC. (2003); "Illness representations and coping as predictors of emotional wellbeing in adolescents with type I diabetes", Journal of Pediatric Psychology; 28(7), 485-93.
Erşan, E.E. et al. (2014). "The distribution of symptoms of attentiondeficit/hyperactivity disorder and oppositional defiant disorder in school age children in Turkey", European child & adolescent psychiatry, 13(6), 354-361.
Folkman, S., & Lazarus, R. (1985). "If it changes it must be a process: Study of emotion and coping during three stages of a college examination", Journal of  Personality and Social Psychology, 48, 150-170.
Fountoulakis, K. (2022); Disability in Mental Disorders, In book: Psychiatry (pp.389-395).
Freud, S. (2010); Neurosis and Psychosis, In: Complete Works (SE), Tra. James Strachey, Edited by Ivan Smith, Epub.
Gander, J. & et al. (2014). "Factors Related to Coronary Heart Disease Risk Among Men: Validation of the Framingham Risk Score", Preventing chronic disease, 11, 140045.
Giuffrida, S. et.al (2021); "Description and analysis of disease representation in chronic patients through the Illness Perception Questionnaire (IPQ-r): implications for clinical practice", Professioni Infermieristiche,74(4):219-226. 
Gui MH.et al. (2019); "The comparison of coronary angiographic profiles between diabetic and nondiabetic patients with coronary artery disease in a Chinese population", Diabetes Research and Clinical Practice, 85(2): 213-9.
Gül, H. & Gür, C. (2022); "The Relationship Among Problem-Solving, Coping Styles and Stress Levels of Parents of Children with Autism Spectrum Disorder, Attention Deficit Hyperactivity Disorder and Typical Development", European Journal of Educational Research, 11(3):1231-1243.
Hansen, S. B. et. al (2017); "Psycho-social factors are important for the perception of disease in patients with acute coronary disease", Danish Medical Journal, 61(8), 42-49.
Hochner-Celnikier D. et al. (2012); "Gender gap in coronary arterydisease: comparison of the extent, severity and risk factors in men and women aged 45-65 years", Cardiology, 97(1):18-23.
Kownator S. et.al (2009). "Prevalence of unknown peripheral arterial disease in patients with coronary artery disease:Data in primary care from the IPSILON study", Archives Cardiovascular Diseases;102:625-631.
Lazarus, R. (1991). Emotional & Adaption. New York: Oxford University Press.
Leventhal H, Leventhal EA, Contrada RJ. (1998). "Self-regulation, health, and behavior: A perceptual-cognitive approach", Psychology and Health; 13:717-733.
Leventhal, H. & et. al (2001). Representations, procedures and affect in illness self-regulation: A perceptual- cognitive model. In handbook of health psychology, pp.19-84.Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum.
Liem, G. (2022); "Perceived competence and coping strategies", Educational Psychology, 42(3):275-27.
Munsab, A. et.al (2013); "Efect of social factors on tuberculosis patients: a comprehensive  illness  behaviour study", International Journal of Research in Ayurveda and Pharmacy, 4(1):123-126.
Pasand, A. K. et.al (2016). "Comparing and Contrasting Health Behavior With Illness Behavior", Journal of social sciences and humanities, 11 (2), 578-589.
Riecher-Rössler, A. (2019); "Sex and gender differences in mental disorders", The Lancet Psychiatry ,4(1), pp. 8-9.
Suchman, E.A. (1978). "Social pattern of illness and medical care", Journal of illness and social behavior, 6: 2-12.
Suryaningsih, C. et.al (2022); "Coping Strategies of Adolescents in Orphanages", The 4th International Seminar on Global Health (ISGH4), 161–178.
William Insull, Jr. (2009). "The Pathology of Atherosclerosis: Plaque Development and Plaque Responses to Medical Treatment", The American Journal of Medicine, Vol 122.