عوامل برسازندة بحران صندوق‌های بازنشستگی در ایران از نگاه ذی‌نفعان (با تمرکز بر سازمان تأمین اجتماعی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مدیر گروه رفاه و تأمین اجتماعی مرکز پژوهش‌های مجلس

2 پژوهشگر حوزه سیاستگذاری اجتماعی

10.22059/ijsp.2023.365825.671173

چکیده

باتوجه‌به روند سالمندی جمعیت در همه کشورهای جهان و به‌تبع آن افزایش هزینه‌های صندوق‌های بازنشستگی تقریباً تمامی این صندوق‌ها با وضعیتی بحرانی مواجه شده‌اند. علاوه‌برآن، پویایی کم‌نظیر شرایط اجتماعی و اقتصادی در جهان امروز، مستلزم بازنگری نهادهای مختلف در بازه‌های نه‌چندان طولانی است؛ شرط بقای سازمان‌های عمومی در این شرایط متغیر، انعطاف‌پذیری و انطباق‌یافتن با شرایط اقتصادی و اجتماعی محیط پیرامون آن در عین پایبندی به اهداف اصلی خود است؛ بنابراین به‌منظور سیاست‌گذاری مناسب برای این انطباق، شناختِ عوامل شکل‌گیریِ این بحران اهمیت فزاینده‌ای دارد. مسئله اساسی پژوهش حاضر پی‌بردن به عوامل برسازندة بحران صندوق‌های بازنشستگی از دیدگاه بخشی از کنشگران کلیدی آن است. این پژوهش از روش‌شناسی کیفی بهره می‌برد، روش آن تحلیل مضمونی، ابزار گردآوری داده مصاحبه، و شیوه تحلیل، تحلیل مضمونی است. بازسازیِ معناییِ مسئله از دیدگاه کنشگران کلیدی نشان می‌دهد که بحران را چهار عامل اصلی برساخته‌اند: «رکود اقتصادی»، «ضعف کارشناسی و تخصص‌گرایی»، «کاهش و تخریب اعتماد به سازمان» و «سازمان به‌مثابه حیا‌ط‌خلوت دولت». «نسبت پشتیبانی» نیز به‌عنوان یکی از مهم‌ترین برسازندگان مسئله به «بحران اقتصادی» در جامعه باز می‌گردد که باعث کاهش سرمایه‌گذاری مولد و نرخ اشتغال شده است.

کلیدواژه‌ها

بررسی مسائل اجتماعی ایران
دوره 14، شماره 1
(بهار و تابستان 1402)
آبان 1402
صفحه 203-232

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار